Jesteś w strefie Premium

Buraki cukrowe i chwościk – odmiana tolerancyjna czy odporna?

Chorobą, z którą zmagają się plantatorzy buraka od momentu, kiedy został wprowadzony do uprawy, jest chwościk. Wywołujący chorobę grzyb Cercospora beticola występuje powszechnie we wszystkich rejonach uprawy tej rośliny. Jego szkodliwość uwarunkowana jest przede wszystkim pogodą. Od ponad stu lat prowadzone są prace nad opracowaniem skutecznych metod walki z chwościkiem. Przez cały ten okres najskuteczniejsza była oczywiście ochrona chemiczna. Jednak w ostatnich latach w UE podjęto decyzję o wycofaniu ze stosowania szeregu substancji czynnych, co znacznie ograniczyło możliwości plantatorów w tym zakresie (restrykcji takich nie ma w krajach nienależących do Unii Europejskiej). Innym, znacznie trudniejszym sposobem walki z chorobą, jest hodowla odpornościowa. Zajmuje ona znacznie więcej czasu i wymaga dużych nakładów.

Odmiana tolerancyjna czy odporna? Co to oznacza?

W tym miejscu trzeba wyjaśnić znaczenie dwóch terminów, które w większości przypadków są traktowane jako synonimy, jednak faktycznie znaczą coś innego.

Tolerancja to cecha umożliwiająca wydawanie wysokiego plonu o dobrej jakości pomimo rozwoju organizmu szkodliwego na roślinie. Z taką sytuacją mamy do czynienia w przypadku odmian buraka tolerancyjnych na mątwika. Mimo zasiedlenia korzeni przez szkodnika i jego namnażania się w nich, ich plony i jakość pozostają na wysokim poziomie.
W przypadku odporności patogen czy też szkodnik, aby zaatakować roślinę, muszą pokonać próg, do którego roślina sama się broni, tzn. presja patogena, czy też szkodnika przekracza poziom, po którego przekroczeniu odporność jest przełamywana. Łatwo dostrzec to porównując odmiany buraka cukrowego mające odporność na chwościka. O ile wysiejemy je na jednym polu obok siebie, łatwo zauważyć, że część z nich ulegnie porażeniu szybciej, część znacznie później. Te ostatnie to właśnie odmiany o wysokiej odporności.