Celem spotkania podczas Sesji Zdrowa i Żywa Gleba było omówienie najnowszych rozwiązań dotyczących zarządzania materią organiczną, wapnowania oraz wpływu praktyk rolniczych na strukturę gleby, bioróżnorodność i ekonomikę produkcji rolniczej. Spotkanie zgromadziło rolników, naukowców z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, ekspertów instytucji branżowych oraz firm działających w sektorze rolnym. Uczestnicy mieli okazję do zadawania pytań po każdej z prelekcji oraz do wzięcia udziału w debacie na końcu spotkania. Moderatorem Sesji Zdrowa i Żywa Gleba był Tomasz Czubiński.
Efektywne gromadzenie trwałej materii organicznej i utrzymanie struktury gleby. Bilans materii organicznej w glebie
Dr hab. Tomasz Piechota, prof. UP opowiedział o efektywnym gromadzeniu trwałej materii organicznej i utrzymaniu struktury gleby. Zaznaczył, że powszechnie obserwuje się procesy degradacji wynikające z intensywnej uprawy roli, dużej specjalizacji produkcji (np. ziemniak), upraszczania zmianowań i niezbilansowanego nawożenia (np. przekonanie, że azot jest najważniejszy). W swoim wystąpieniu zaznaczył, że słoma jest jednym z najważniejszych źródeł materii organicznej i jest uznawana za plon uboczny, a nie resztki pożniwne. Materia zdrewniała (zawierająca kompleksy ligninocelulozowe) rozkłada się trudniej, ale buduje trwalszą próchnicę. Opowiedział o mineralizacji i humifikacji oraz o tym, że oba procesy muszą zachodzić szybko i równolegle. Omówił utrzymanie bioróżnorodności roślinności oraz dużej bioróżnorodność gatunków (np. 7–15 gatunków w mieszance), które są kluczem do powielania naturalnych procesów.
Uproszczenia w uprawie: wygoda dziś, problemy jutro? Jak skutecznie zarządzać chwastami i chorobami odglebowymi
Marcin Bystroński, menedżer ds. upraw rolniczych Innvigo, wyjaśnił jak skutecznie zarządzać chwastami i chorobami odglebowymi. Omówił systemy bezorkowe i uproszczone, które generują wyzwania wynikające z m.in. kompensacji chwastów jednoliściennych (np. wyczyniec, wiechliny, stokłosy) stających się problemem ogólnokrajowym. Dodatkowo zaznaczył, że systemy uproszczone sprzyjają chorobom, zwłaszcza podstawy źdźbła w zbożach. W rzepaku poważnym problemem jest wertycylioza i sucha zgnilizna kapustnych.
Ekonomia wapnowania – inwestycja w plon, nie koszt
O ekonomii wapnowania, jako inwestycji w plon, mówił Borys Wiskulski ze Stowarzyszenia Przemysłu Wapienniczego. Przedstawił analizę stanu gleb w Polsce, szczególnie zaznaczył problem w województwach łódzkim, małopolskim i podkarpackim. Podkreślił, że ponad 60% (9,4 miliona hektarów) użytków rolnych w Polsce wymaga wapnowania. Przeanalizowano koszty braku wapnowania i rodzaje wapnowania.
Czy nawożeniem możemy wpływać na bioróżnorodność gleb oraz procesy humifikacji i mineralizacji? Skuteczne rozwiązania
Piotr Kotowski, technical Marketing Manager z firmy Timac Agro Polska sp. z o.o., odpowiedział na pytanie czy nawożeniem możemy wpływać na bioróżnorodność gleb oraz procesy humifikacji i mineralizacji. Podkreślił znaczenie odpowiedniego pH, które wpływa na dostępność składników, ale przede wszystkim na życie mikroorganizmów, które rozkładają słomę i tworzą strukturę gleby. Omówiono m.in. nawozy wspomagające retencję wody i działające strukturotwórczo.
Wapnowanie skrojone na miarę pola: jakie nawozy, na różne gleby dla uzyskania konkretnego celu
Dr hab. Witold Szczepaniak, prof. UP, przedstawił informacje dotyczące nawozów wapniowych na różnych typach gleb w zależności od celu ich stosowania i uprawianej rośliny. Wykład rozpoczęto od podkreślenia, że regulacja odczynu i materia organiczna są na drugim miejscu w hierarchii czynników plonotwórczych, zaraz po wodzie. Omówiono wpływ zakwaszenia, takie jak toksyczności glinu (uszkadzanie systemu korzeniowego), pogorszenie struktury i brak wapnia, który jest kluczowy dla rozwoju systemu korzeniowego i włośników (ponad 90% długości korzenia).
Zwieńczenie spotkania – debata z uczestnikami Sesji
Głównym tematem debaty była sekwestracja CO2 i poprawa zawartości próchnicy w glebie, chociaż zagadnień poruszanych na sali było znacznie więcej. Mogliśmy wysłuchać naukowców oraz Marcina Gryna, rolnika konwencjonalnego z Zamojszczyzny, który prowadzi 100 ha gospodarstwo zajmujące się, m.in. uprawą ziemniaków, a także Bartłomieja Piskorskiego, który w bieżącym roku prowadził m.in. uprawę 15 gatunków soi.
Szczegółowa relacja z Sesji Zdrowa i Żywa Gleba ukaże się już niebawem.
Dziękujemy za Waszą obecność.
Aleksandra Jasińska
