Opolska Izba Rolnicza w imieniu rolników, którzy w lipcu ponieśli straty w związku z wystąpieniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych, wystąpiła z wnioskiem do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, prosząc o pilne uruchomienie naboru wniosków o pomoc finansową.
– W wyniku intensywnych deszczów nawalnych, którym towarzyszyły gradobicia oraz lokalne podtopienia, wielu rolników zmaga się z poważnymi stratami w uprawach szczególnie rzepaku, zbóż, kukurydzy i warzyw, jak również w mieniu gospodarstw. Skutki tych zdarzeń są dramatyczne – liczne pola uprawne zostały zalane wodą, a zboża zaczęły porastać na pniu, co oznacza całkowitą utratę plonów oraz konieczność wyłączenia tych areałów z dalszej produkcji. Skala strat jest duża i ma bezpośredni wpływ na stabilność ekonomiczną gospodarstw rolnych – czytamy we wniosku KRIR.
Uruchomienie mechanizmów pomocowych
Zdaniem rolników, konieczne jest natychmiastowe uruchomienie mechanizmów pomocowych, stworzonych na kształt ubiegłorocznych rozwiązań zastosowanych np. po wystąpieniu powodzi. Jak przypomina OIR, wówczas, pieniądze były wypłacane za pośrednictwem Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa na podstawie protokołów strat, które przygotowywały komisje gminne, a następnie były zatwierdzane przez wojewodę.
Ponadto rolnicy apelują o:
- uproszczenie procedur,
- wprowadzenie jasnych i przejrzystych kryteriów kwalifikowania wnioskodawców do pomocy.
– Przejrzyste zasady i sprawna realizacja wsparcia mają kluczowe znaczenie dla utrzymania ciągłości działalności rolniczej – wskazują rolnicy.
Zobacz także: Ogromne gradobicie zniszczyło tysiące hektarów! Rolnicy apelują o pomoc
Trwa szacowanie strat
W odpowiedzi na apel OIR wiceminister rolnictwa i rozwoju wsi Jacek Czerniak wyjaśnił, że zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem, trwa szacowanie powstałych strat przez komisje, a podjęcie decyzji o wdrożeniu dodatkowych form pomocy będzie możliwe po dokonaniu oceny strat w gospodarstwach rolnych.
Jak jednak podkreślił Czerniak, mimo wszystko, 21 maja br. do Komisji Europejskiej trafił wniosek ws. uruchomienia pomocy dla producentów rolnych w związku z wystąpieniem wiosną 2025 r. niekorzystnych zjawisk meteorologicznych.
O jakie wsparcie mogą ubiegać się rolnicy?
Wiceminister wyjaśnił również, że zgodnie z obowiązującymi przepisami, rolnicy, którzy zostali poszkodowani w związku z wystąpieniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych i posiadają protokoły szacowania strat, mogą ubiegać się o następujące formy wsparcia:
- preferencyjny kredyt na wznowienie produkcji i odtworzenie środków trwałych,
- ulgę w opłaceniu bieżących składek na ubezpieczenie społeczne ora w regulowaniu zaległości z tego tytułu w formie odroczenia płatności składek i rozłożenia ich na dogodne raty, a także umorzenie w całości lub w części bieżących składek na wniosek złożony do KRUS,
- odroczenie i rozłożenie na raty płatności z tytułu umów sprzedaży i dzierżawy nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz ulg w opłatach czynszu, a także umorzenia raty płatności czynszu z tytułu umów dzierżawy,
- ulgę w podatku rolnym na indywidualny wniosek producenta rolnego złożony do wójta.
65% dopłaty z budżetu państwa
Co więcej, resort rolnictwa przypomniał również, ze zgodnie z ustawą dot. ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich, system umożliwia 65% dopłaty z budżetu państwa do składki ubezpieczenia:
- upraw zbóż (gryki, kukurydzy), upraw rzepaku, rzepiku, słonecznika, facelii, gorczycy, lnu, konopi, włóknistych, chmielu, tytoniu, warzyw gruntowych, drzew i krzewów owocowych, truskawek, ziemniaków, buraków cukrowych, bobowatych drobnonasiennych lub roślin zielarskich, od zasiewu lub wysadzenia do ich zbioru, od ryzyka wystąpienia szkód spowodowanych przez huragan, powódź, deszcz nawalny, grad, piorun, obsunięcie się ziemi, lawinę, suszę, ujemne skutki przezimowania, przymrozki wiosenne
lub
- bydła, koni, owiec, kóz, drobiu lub świń od ryzyka wystąpienia szkód spowodowanych przez huragan, powódź, deszcz nawalny, grad, piorun, obsunięcie się ziemi, lawinę oraz w wyniku uboju z konieczności.
Ustawa o ubezpieczeniach upraw rolnych
Ponadto wraz z początkiem br. w ustawie o ubezpieczeniach upraw rozszerzono katalog upraw, do których z budżetu państwa udzielane są dopłaty do składek z tyt. zawarcia umów ubezpieczenia o słonecznik, facelię, len, konopie włókniste, bobowate drobnonasienne, rośliny zielarskie i gorczycę.
Do 35% została zwiększona również fakultatywna franszyza, by zwiększyć dostępność ubezpieczenia upraw drzew i krzewów owocowych oraz truskawek i zwiększono także limity procentowe stawek sumy ubezpieczenia za ubezpieczenia upraw drzew i krzewów owocowych, oraz truskawek z dopłatą do składek ubezpieczenia.
70% dofinansowanie kosztów
Czerniak zasygnalizował również, że do konsultacji trafił projekt „Wytycznych szczegółowych dotyczących przyznawania, wypłaty i zwrotu pomocy do interwencji I.12.2 Dofinansowanie funduszy wzajemnościowych w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027".
Projekt zakłada 70% dofinansowanie kosztów tworzenia funduszy wzajemnościowych w formie małych towarzystw ubezpieczeń wzajemnych lub związków wzajemności członkowskiej w ramach istniejących towarzystw ubezpieczeń wzajemnych oraz refinansowanie przez pierwsze trzy lata 70% wypłaconych odszkodowań przez nowo utworzone fundusze wzajemnościowe.
– Powyższe zapobiegnie zmniejszeniu dochodów producentów rolnych w przypadku wystąpienia niekorzystnych zjawisk atmosferycznych lub spadku cen produktów rolnych – podkreśliło MRiRW.
Oprac. Justyna Czupryniak-Paluszkiewicz na podst. MRIRW, IRwO
Fot: poglądowe dr Mariusz Drożdż
