Na rolniku spoczywa obowiązek ubezpieczenia społecznego. Taki mechanizm związany jest z posiadaniem ziemi, czyli gospodarstwa rolnego. Istotne jest także osobiste prowadzenie przez rolnika działalności rolniczej, czyli zarządzanie gospodarstwem i stałe wykonywanie działalności rolniczej.
Rolnicy podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu w KRUS
Osoby rozpoczynające działalność rolniczą powinny liczyć się z obowiązkowym ubezpieczeniem w KRUS. Pod nie podlega bowiem każdy rolnik zamieszkujący i prowadzący na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, osobiście i na własny rachunek działalność rolniczą w pozostającym w jego posiadaniu gospodarstwie rolnym o powierzchni powyżej 1 ha przeliczeniowego użytków rolnych lub prowadzący dział specjalny produkcji rolnej. Objęci tym ubezpieczeniem mogą być domownicy lub współmałżonek rolnika, jeśli stale pracują w gospodarstwie, nie podlegają innemu ubezpieczeniu społecznemu i nie mają ustalonego prawa do emerytury, renty lub innych świadczeń z ubezpieczeń społecznych. Kim jest domownik? W świetle przepisów to osoba, która ukończyła 16 lat, pozostaje z rolnikiem we wspólnym gospodarstwie domowym lub zamieszkuje na terenie jego gospodarstwa rolnego czy w bliskim sąsiedztwie oraz stale pracuje w tym gospodarstwie rolnym i nie jest związana z rolnikiem stosunkiem pracy. Domownicy mogą być ubezpieczeni w KRUS, nawet jeśli sami nie posiadają ziemi.
Kto opłaca składki do KRUS?
Składki KRUS opłaca rolnik, który zgłasza inne osoby do ubezpieczenia, a nie domownik. Obowiązek opłacania składek spoczywa na rolniku, a w przypadku współwłasności gospodarstwa, także na współwłaścicielach (np. jeśli współmałżonek jest też współwłaścicielem gospodarstwa).
Czy z KRUS można odstąpić?
Jak sama nazwa podpowiada, z podlegania obowiązkowemu ubezpieczeniu rolniczemu nie można zrezygnować. Każdy rolnik, który mu podlega, musi stawić się w ciągu 14 dni (liczone od dnia spełniania warunków do podlegania pod KRUS) do ubezpieczenia we właściwej jednostce KRUS. Objęcie ubezpieczeniem w KRUS ustaje od dnia następującego po dniu, w którym ustały okoliczności uzasadniające podleganie temu ubezpieczeniu.
Przeczytaj także: Dobrowolne ubezpieczenie w KRUS – ile wynosi składka?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami o ubezpieczeniu społecznym rolników istnieje obowiązek płacenia składek, jeśli rolnik posiada lub dzierżawi grunty rolne o powierzchni co najmniej 1 ha przeliczeniowego, prowadzi produkcję rolną lub dział specjalny produkcji rolnej, w tym również w ramach grupy producentów rolnych. Składki na ubezpieczenie społeczne rolników naliczane są w wymiarze miesięcznym. Rolnik ma obowiązek opłacać je za wszystkie osoby w gospodarstwie, które podlegają ubezpieczeniu.
Wejście w posiadanie gruntów rolnych wiąże się z obowiązkiem zgłoszenia się do KRUS-u, jeśli powierzchnia ziemi przekracza 1 ha przeliczeniowy. W przypadku mniejszych powierzchni właściciel lub dzierżawca może wnioskować o dobrowolne przystąpienie do ubezpieczenia w KRUS. Osoba spełniająca warunki do podlegania temu ubezpieczeniu nie może też z niego zrezygnować.
Składki na ubezpieczenie KRUS
Wysokość miesięcznej składki na ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie za rolnika, małżonka, domownika i pomocnika rolnika w III kwartale 2025 roku, wynosi 78,00 zł – kwartalnie należy zapłacić 234 zł (78 zł x3 miesiące).
Podstawowa miesięczna składka na ubezpieczenie emerytalno-rentowe za rolników, małżonków i domowników w III kwartale 2025 roku wynosi 169,00 zł.
Dodatkowa miesięczna składka na ubezpieczenie za rolników prowadzących gospodarstwo rolne o powierzchni powyżej 50 ha przeliczeniowych użytków rolnych stanowić będzie:
- 12% emerytury podstawowej, tj. 203,00 zł dla gospodarstw rolnych obejmujących obszar użytków rolnych do 100 ha przeliczeniowych,
- 24% emerytury podstawowej, tj. 406,00 zł dla gospodarstw rolnych obejmujących obszar użytków rolnych powyżej 100 ha przeliczeniowych do 150 ha przeliczeniowych,
- 36% emerytury podstawowej, tj. 609,00 zł dla gospodarstw rolnych obejmujących użytki rolne powyżej 150 ha przeliczeniowych do 300 ha przeliczeniowych,
- 48% emerytury podstawowej, tj. 812,00 zł dla gospodarstw rolnych obejmujących użytki rolne powyżej 300 ha przeliczeniowych.
Podsumowując, składki do KRUS muszą płacić rolnicy, ich domownicy oraz pomocnicy rolnika, którzy prowadzą gospodarstwo rolne o powierzchni powyżej 1 ha przeliczeniowego lub dział specjalny produkcji rolnej, o ile nie podlegają innemu ubezpieczeniu społecznemu. Dotyczy to osób fizycznych, które podlegają ubezpieczeniu społecznemu rolników.
Fot. envato elements
Źródło: KRUS
