Jesteś w strefie Premium
Umowa zawarta ustnie - jakie warunki należy spełnić by nie dać się oszukać?

Pytanie Czytelnika: Telefonicznie zamówiłem w firmie ziarno kukurydzy i ustaliłem warunki, w tym cenę oraz pewną ilość środków ochrony roślin jako nieodpłatny dodatek. Przy odbiorze otrzymałem jednak fakturę na zupełnie inną, wyższą kwotę. Ponadto nie otrzymałem środków, które miały być nieodpłatne. Czy ustalone telefonicznie warunki nie są wiążące?
Problem umów zawartych ustnie często poruszany jest przez naszych Czytelników podczas prawniczych dyżurów. Tego typu umowa może być równie ważna i skuteczna, jak umowa spisana. Wiele umów życia codziennego zawieranych jest ustnie czy w sposób dorozumiany: zwykłe zakupy w sklepie, wypożyczenie roweru, czy nawet (choć coraz rzadziej) dzierżawa działki rolnej.
Umowy ustne nie mogą zostać skutecznie zawarte wtedy, gdy przepisy wymagają dla danej czynności innej formy. Jako przykład można podać obowiązek zawierania umów sprzedaży nieruchomości w formie aktu notarialnego; umowa zawarta w innej formie jest po prostu nieważna. Umowę sprzedaży nasion również można zawrzeć w formie ustnej. Dopóki strony są zgodne co do treści, jej wykonanie nie napotyka problemów. Kłopoty zaczynają się wtedy, gdy inaczej zapamiętały dokonane ustalenia bądź świadomie nie chcą ich dotrzymać.
W takich przypadkach mamy do czynienia z klasycznym przykładem „słowo przeciwko słowu”, a udowodnienie swoich racji może być trudne. Zapewne niełatwo będzie udowodnić Czytelnikowi, na jakich warunkach zgodził się nabyć materiał siewny kukurydzy, jeżeli nie ma żadnego dowodu w postaci zamówienia, czy choćby potwierdzenia warunków SMS. Nie jest on jednak skazany na konieczność nabycia za narzuconą cenę i bez obiecanych dodatków. Istotne jest jednak to, w jaki sposób zachowa się on po otrzymaniu faktury.
Powinien zatem niezwłocznie skontaktować się z dostawcą, zażądać korekty faktury i dostarczenia brakujących towarów. Najlepiej na piśmie bądź używając poczty elektronicznej. Spóźniona reakcja bądź jej brak mogą być poczytane za akceptację warunków sprzedaży, na skutek czego dochodzenie jakichkolwiek roszczeń będzie jeszcze trudniejsze.
Ostatecznie, jeżeli sprzedawca nie skoryguje ceny bądź nie potwierdzi warunków transakcji, Czytelnik może od umowy odstąpić i zażądać odebrania dostarczonego towaru. Jeśli jednak w międzyczasie towar został zużyty bądź nie nadaje się już do zwrotu, pozostaje negocjować cenę, a w ostateczności zapłacić kwotę ujętą na fakturze. Zamawiając towar ustnie, warto potwierdzić ustalenia, by w razie sporu mieć dowód tego, na co strony się umówiły. Sprawy dotyczące wykonania umów zawartych ustnie są trudne, gdyż opierają się na dowodach pośrednich. Najczęściej są to zeznania świadków. W omawianej sytuacji pomocne mogą się okazać cenniki, obowiązujące u dostawcy w dniu składnia zamówienia, o ile są zgodne ze stanowiskiem nabywcy.
Adwokat Mikołaj Pomin
Umowy ustne nie mogą zostać skutecznie zawarte wtedy, gdy przepisy wymagają dla danej czynności innej formy. Jako przykład można podać obowiązek zawierania umów sprzedaży nieruchomości w formie aktu notarialnego; umowa zawarta w innej formie jest po prostu nieważna. Umowę sprzedaży nasion również można zawrzeć w formie ustnej. Dopóki strony są zgodne co do treści, jej wykonanie nie napotyka problemów. Kłopoty zaczynają się wtedy, gdy inaczej zapamiętały dokonane ustalenia bądź świadomie nie chcą ich dotrzymać.
W takich przypadkach mamy do czynienia z klasycznym przykładem „słowo przeciwko słowu”, a udowodnienie swoich racji może być trudne. Zapewne niełatwo będzie udowodnić Czytelnikowi, na jakich warunkach zgodził się nabyć materiał siewny kukurydzy, jeżeli nie ma żadnego dowodu w postaci zamówienia, czy choćby potwierdzenia warunków SMS. Nie jest on jednak skazany na konieczność nabycia za narzuconą cenę i bez obiecanych dodatków. Istotne jest jednak to, w jaki sposób zachowa się on po otrzymaniu faktury.
Powinien zatem niezwłocznie skontaktować się z dostawcą, zażądać korekty faktury i dostarczenia brakujących towarów. Najlepiej na piśmie bądź używając poczty elektronicznej. Spóźniona reakcja bądź jej brak mogą być poczytane za akceptację warunków sprzedaży, na skutek czego dochodzenie jakichkolwiek roszczeń będzie jeszcze trudniejsze.
Ostatecznie, jeżeli sprzedawca nie skoryguje ceny bądź nie potwierdzi warunków transakcji, Czytelnik może od umowy odstąpić i zażądać odebrania dostarczonego towaru. Jeśli jednak w międzyczasie towar został zużyty bądź nie nadaje się już do zwrotu, pozostaje negocjować cenę, a w ostateczności zapłacić kwotę ujętą na fakturze. Zamawiając towar ustnie, warto potwierdzić ustalenia, by w razie sporu mieć dowód tego, na co strony się umówiły. Sprawy dotyczące wykonania umów zawartych ustnie są trudne, gdyż opierają się na dowodach pośrednich. Najczęściej są to zeznania świadków. W omawianej sytuacji pomocne mogą się okazać cenniki, obowiązujące u dostawcy w dniu składnia zamówienia, o ile są zgodne ze stanowiskiem nabywcy.
Adwokat Mikołaj Pomin

Przeczytaj również
adwokat radzisprzedaż nasionśrodki ochrony roślinumowa ustnawarunki umowyzamówienie przez telefonziarno kukurydzy