NIE dla redukcji funduszy na rolnictwo
Posłowie do Parlamentu Europejskiego odrzucają pomysł Komisji Europejskiej, by Wspólna Polityka Rolna została połączona z innymi funduszami w planach krajowych. Ostrzegają, że jeśli tak się stanie, środki finansowe przeznaczone na rolnictwo mogą być wykorzystywane w budżetach państwowych na inne cele.
– Nie możemy popierać żadnych cięć ani prób nacjonalizacji WPR lub łączenia jej finansowania z innymi instrumentami UE – powiedziała sprawozdawczyni Carmen Crespo Díaz (PPE, Hiszpania).
Swoje postulaty posłowie zawarli w sprawozdaniu przyjętym po sesji plenarnej Parlamentu Europejskiego, która odbyła się 10 września br. w Strasburgu.
Dopłaty tylko dla aktywnych zawodowych rolników
Parlament chce zagwarantować, że wsparcie dochodów trafi wyłącznie do rolników aktywnych, prowadzących działalność rolniczą. Płatności bezpośrednie mają pozostać oparte na powierzchni gruntów, a rozwój obszarów wiejskich ma być finansowany niezależnie od polityki spójności.
– Musimy chronić i gwarantować rolnikom płatności bezpośrednie; stanowią one podstawę ich dochodów i najskuteczniejsze narzędzie zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego i równowagi terytorialnej w całej Europie – mówiła Crespo Díaz.
Nagrody finansowe za ekoschematy
Rolnicy powinni realizować cele środowiskowe i społeczne wyznaczone przez Unię Europejską. Nie należy ich jednak do tego zmuszać, lecz zachęcać. W tym celu należy stworzyć specjalny system, który przekona rolników do większego zaangażowania w ekoprogramy. Jednocześnie, nakładając na rolników obowiązek utrzymywania gruntów "w dobrej kulturze rolnej zgodnej z ochroną środowiska (GAEC)" należy uwzględniać już praktykowane przez nich zabiegi i czynności.
Chodzi o to, że rolnik, który już teraz prowadzi gospodarstwo zgodnie z dobrymi praktykami, np. stosuje płodozmian, nie wypala słomy, dba o międzyplony, ma zrównoważony system nawożenia czy utrzymuje ugory, nie powinien być zmuszany do dodatkowych zmian tylko po to, żeby spełnić wymogi GAEC.
Cyfryzacja dla wszystkich gospodarstw
Nowe technologie mogą zwiększyć dochody gospodarstw, ograniczyć obciążenie biurokracją, wesprzeć zrównoważone rolnictwo. Posłowie chcą, żeby nie tylko duże gospodarstwa mogły korzystać z cyfrowych narzędzi, takich jak mapy satelitarne, precyzyjne opryskiwacze, systemy do zarządzania nawożeniem czy aplikacje do planowania zabiegów. Również mniejsi rolnicy powinni mieć dostęp do takich technologii – i to bez konieczności ponoszenia wysokich kosztów. Posłowie podkreślają, że cyfryzacja powinna być wspierana ze środków WPR, a rolnik powinien mieć możliwość uczenia się obsługi narzędzi przy wsparciu doradztwa rolniczego.
Retencja i biomasa – rolnictwo w obiegu zamkniętym
Ważnym punktem sprawozdania PE jest wdrożenie w rolnictwie zasad gospodarki obiegu zamkniętego. Posłowie postulują, aby rolnicy otrzymywali "zachęty", czyli nagrody finansowe, za odzyskiwanie biomasy i produktów ubocznych z rolnictwa.
Należy też wzmocnić finansowanie ze środków unijnych budowy infrastruktury do gromadzenia, dystrybucji i uzdatniania wody.
Biurokracja do uproszczenia, kontrole do ograniczenia
Reforma WPR powinna wiązać się z likwidacją większości stricte biurokratycznych przepisów. Posłowie wezwali do ograniczenia obowiązków administracyjnych i uproszczenia całej WPR. Zamiast rozbudowanych kontroli i formularzy, Parlament proponuje oparcie nadzoru o zdjęcia satelitarne i system samocertyfikacji.
Zdaniem europosłów system raportowania powinien być w pełni cyfrowy i scentralizowany, co pozwoli skrócić procedury i ograniczyć stres związany z kontrolami w gospodarstwach rolnych.
Łatwiejszy kredyt dla młodych rolników
Ograniczenie biurokracji w połączeniu z dodatkowym finansowaniem młodych rolników jest konieczne dla zachowania ciągłości pokoleniowej w rolnictwie, a więc - dla zachowania rolnictwa.
Dziś w Unii Europejskiej prawie 58% rolników ma więcej niż 55 lat, a tylko 6% ma mniej niż 35. Posłowie uważają, że młodzi ludzie nie chcą prowadzić gospodarstw rolnych, ponieważ nie mają na to pieniędzy. Dlatego w nowej WPR po 2027 roku powinno się zwiększyć finansowanie dla młodych rolników poprzez wprowadzenie dodatkowych zachęt, np. ulg podatkowych czy niskooprocentowanych pożyczek.
– Walczymy o sprawiedliwą przyszłość, na jaką zasługuje europejski sektor rolny. Oznacza to prawdziwie wspólną WPR, która wzmacnia łańcuch dostaw żywności, wspiera dynamiczne społeczności wiejskie i wzmacnia pozycję rolników poprzez innowacje, wymianę pokoleń i sprawiedliwe warunki rynkowe – powiedziała przedstawicielka Parlamentu Europejskiego, sprawozdawczyni Carmen Crespo Díaz (PPE, Hiszpania).
Albert Katana
na podst. IEU Monitoring
