Resort rolnictwa zapowiada ważną zmianę dla rolników
W Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi odbyła się 3 listopada konferencja „Badania dochodów indywidualnych gospodarstw rolnych”. Spotkanie zorganizowano w reakcji na obwieszczenie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w sprawie przeciętnego dochodu z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 1 ha przeliczeniowego. Zgodnie z danymi GUS, za 2024 rok wyniósł on aż 5429 zł.
Minister rolnictwa i rozwoju wsi Stefan Krajewski zwrócił uwagę, że dochody gospodarstw rolnych to nie tylko liczby w statystykach, ale również obraz kondycji polskiego rolnictwa. Podkreślił, że w trudnym roku, gdy koszty produkcji są wysokie, wskaźnik ten ma duże znaczenie, m.in. przy ustalaniu prawa do świadczeń socjalnych i stypendiów dla dzieci rolników.
Krajewski przypomniał, że na jego prośbę Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - PIB zorganizował debatę na temat sposobu ustalania dochodów rolniczych. Powołany w tym roku Zespół ds. pogłębionego przeglądu metodologii przygotował opracowanie, które ma być punktem wyjścia do merytorycznej dyskusji o zmianach.
Dochód gospodarstwa to nie tylko przychód
Eksperci Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - PIB zwrócili uwagę, że dochód rolniczy ma charakter wielowymiarowy. Zależy od struktury przychodów i kosztów, jakości gleby, warunków klimatycznych, wielkości produkcji i poziomu nakładów na środki produkcji. W obliczeniach uwzględnia się również amortyzację, koszty kredytów i obciążenia finansowe.
W Polsce funkcjonuje ponad 30 różnych systemów badania dochodów rolniczych. Brak jednolitej metodologii sprawia, że wyniki są trudne do porównania, a opracowanie skutecznych instrumentów wsparcia dla rolników staje się wyzwaniem.
Eksperci wskazali również na problem dwóch równoległych podejść - prawa bilansowego i podatkowego - co powoduje rozbieżności między dochodem księgowym a dochodem podatkowym.
Zobacz także: KRIR ostrzega: Strategia Rozwoju Polski marginalizuje wieś i uderza w bezpieczeństwo żywnościowe
Propozycja samorządu rolniczego
Podczas konferencji omówiono także stanowisko Krajowej Rady Izb Rolniczych, która wystąpiła do Ministra Rolnictwa, Prezydenta RP oraz Prezesa Rady Ministrów o zmianę sposobu wyliczania przeciętnego dochodu z pracy w indywidualnych gospodarstwach.
Zdaniem KRIR, wskaźnik GUS nie odzwierciedla rzeczywistej sytuacji ekonomicznej gospodarstw, ponieważ przedstawia raczej przychód niż dochód netto. Może to prowadzić do sytuacji, w której rolnicy i ich rodziny są pozbawiani prawa do świadczeń socjalnych, m.in. stypendiów czy miejsc w akademikach.
Samorząd rolniczy zaproponował, by Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa mogła, na wniosek rolnika, wystawiać indywidualne potwierdzenia dochodu gospodarstwa, wykorzystując dane o powierzchni upraw i produkcji zwierzęcej. Jednocześnie Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej miałby opracowywać dane referencyjne dotyczące kosztów i dochodowości poszczególnych upraw oraz kierunków hodowli.
Wspólne działania instytucji
Zebrani zgodzili się, że opracowanie jednolitej metodologii liczenia dochodów wymaga współpracy między instytucjami naukowymi, statystycznymi i samorządowymi. Tylko połączenie danych o kosztach, produkcji i lokalnych uwarunkowaniach pozwoli uzyskać pełny obraz ekonomicznej kondycji gospodarstw rolnych w Polsce.
Organizatorzy i patronat
Konferencję zorganizował Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - Państwowy Instytut Badawczy, przy współpracy z Krajową Radą Izb Rolniczych, Głównym Urzędem Statystycznym oraz Związkiem Banków Polskich. Wydarzenie odbyło się pod patronatem Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
źródło: MRiRW
Agnieszka Sawicka
fot. Katarzyna Sierszeńska
