Apel o uproszczenie zasad handlu z Wielką Brytanią
Tuż przed szczytem UE–Wielka Brytania, zaplanowanym na 19 maja, Copa-Cogeca, CELCAA i FoodDrinkEurope wezwały 16 maja br. przywódców obu stron do podjęcia negocjacji w sprawie uproszczenia zasad wymiany handlowej. Zdaniem sygnatariuszy priorytetem powinno być przyjęcie wspólnych reguł sanitarnych i fitosanitarnych.
– Umowa SPS to praktyczny krok w kierunku zmniejszenia napięć handlowych po Brexicie i wzmocnienia naszych powiązań gospodarczych – podkreślono w stanowisku, podpisanym przez szefów trzech organizacji: Elli Tsiforou (Copa-Cogeca), Alice O’Donovan (CELCAA) i Dirka Jacobsa (FoodDrinkEurope).
Co to jest SPS i dlaczego ma znaczenie?
SPS (Sanitary and Phytosanitary Agreement) to zbiór zasad dotyczących bezpieczeństwa żywności oraz zdrowia ludzi, zwierząt i roślin w międzynarodowym handlu. Brak takiego porozumienia między UE a Wielką Brytanią powoduje dziś poważne problemy – kontrole graniczne, dodatkowe koszty i opóźnienia, a w konsekwencji utrudniony dostęp do rynku i większe ryzyko dla łańcuchów dostaw.
– Umowa powinna złagodzić uciążliwe procedury administracyjne, zmniejszyć koszty i opóźnienia na granicach oraz usprawnić przepływ towarów rolno-spożywczych, przy zachowaniu najwyższych standardów bezpieczeństwa – apelują organizacje.
Wielka Brytania strategicznym rynkiem UE
Mimo Brexitu, Wielka Brytania pozostaje strategicznym rynkiem zbytu dla unijnych eksporterów. Według danych Komisji Europejskiej, w 2024 r. eksport produktów rolno-spożywczych z UE na Wyspy osiągnął wartość 53,9 mld euro, co stanowiło aż 23% całego eksportu poza Unię. Import z Wielkiej Brytanii do UE wyniósł 15,4 mld euro, czyli 9% całkowitego importu spoza UE.
– Te liczby pokazują głęboką współzależność naszych gospodarek i kluczowe znaczenie minimalizacji barier handlowych – zaznaczono w oświadczeniu.
Chaos regulacyjny po Brexicie
Sama umowa SPS to jednak – zdaniem branży – za mało. Potrzebny jest stały mechanizm współpracy w zakresie regulacji żywnościowych i legislacji wpływającej na handel.
– Zdecydowanie opowiadamy się za ramami współpracy regulacyjnej w sprawach dotyczących prawa żywnościowego i zmian legislacyjnych wpływających na handel – czytamy w komunikacie.
Organizacje postulują też regularny dialog techniczny, który pozwoli ograniczać rozbieżności regulacyjne i zapewnić bardziej stabilne otoczenie dla biznesu. Według sygnatariuszy, zbliżający się szczyt to szansa, by pokazać gotowość do konstruktywnej współpracy. – To cenna okazja, by dać sygnał o odnowionym zaangażowaniu we współpracę, stabilność i przyszłościowe rozwiązania – napisano w konkluzji.
UE podpisała porozumienie z GB
19 maja br. Unia Europejska podpisała porozumienie z Wielką Brytanią, obejmujące m.in. bezpieczeństwo sanitarne i fitosanitarne w handlu produktami rolno-spożywczymi. Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen powiedziała na wspólnej konferencji z prezydentem RE António Costą i premierem Wlk. Brytanii Keirem Starmerem:
"Dzisiaj podjęliśmy również decyzję o ułatwieniu przepływu towarów rolno-spożywczych między nami i o pracy na rzecz wspólnego obszaru sanitarnego i fitosanitarnego. Oznacza to większą pewność i stabilność dla naszych rolników, producentów żywności oraz rybaków i rybaczek po obu stronach kanału La Manche. Bezpieczniejsza żywność, z większym zaufaniem konsumentów. (Porozumienie) Jeszcze bardziej ułatwi przepływ towarów rolno-spożywczych między Wielką Brytanią a Irlandią Północną. Irlandia Północna będzie nadal korzystać z podwójnego dostępu zarówno do jednolitego rynku UE, jak i rynku wewnętrznego Wielkiej Brytanii".
