Wrochna, który jest także pełnomocnikiem rządu ds. strategicznej infrastruktury energetycznej był jednym z gości odbywającej się 23 września w Warszawie konferencji "PSG ważnym elementem transformacji energetycznej w Polsce".
Wydarzenie zostało zorganizowane przy współpracy należącej do Grupy Orlen Polskiej Spółki Gazownictwa (PSG) oraz Polskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej.
Piekielnie drogi gaz musi być tańszy
W trakcie konferencji spółka PSG (dystrybuuje gaz poprzez sieć ponad 210 tys. km gazociągów) poinformowała, że dotychczas podpisała 12 umów przyłączeniowych dla biometanu. W końcowej fazie negocjacji znajduje się kolejnych 17 umów. Na tym nie koniec, ponieważ spółka wydała ponad tysiąc warunków przyłączenia dla biometanowni.
Pierwszą biometanownią w Polsce skutecznie przyłączoną do sieci gazowej na początku września br. był obiekt należący do cukrowni w Strzelinie (woj. dolnośląskie).
W realizacji są kolejne projekty, które mają stanowić początek zakrojonego na szeroką skalę programu inwestycji w gaz, jako stabilnego źródła energii. Ten ruch ma w perspektywie radykalnie obniżyć ceny, ponieważ dziś gaz sprzedawany w naszym kraju jest jednym z najdroższych w Europie i na świecie.
– Stoimy przed sporym wyzwaniem, żeby obniżyć ceny gazu w Polsce, łącząc szereg trudnych celów ze sobą. Kluczowe jest jednak zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego – podkreślał wiceminister Wrochna.
Zwracał uwagę, że wprowadzane właśnie zmiany w Krajowym Planie w dziedzinie Energii i Klimatu (KPEiK) wyznaczają kluczową ścieżkę transformacji energetycznej. Projekt jest obecnie aktualizowany, a jego finalna wersja będzie gotowa najprawdopodobniej w ciągu trzech miesięcy.
"My już jesteśmy gotowi na biometan"
Szymon Moś, członek zarządu Polskiej Spółki Gazownictwa zapewniał, że biometanownia w Strzelinie to dopiero początek.
– Oczekujemy, że będzie ich zdecydowanie więcej. Do niedawna biometan w polskich sieciach gazowych był trochę jak Yeti, to znaczy, że nikt go nie widział, wielu sobie go wyobrażało, a niektórzy nawet się przestraszyli. I wreszcie się udało – podkreślił Moś, dodając: – Pierwsza biometanownia to game changer, czyli pokazanie, że jest możliwe to, co do tej pory wydawało się niemożliwe.
– My już jesteśmy gotowi na biometan. W ciągu 3 lat mamy w planie 120 mln zł na przyłączenia – oznajmił członek zarządu PSG.
Szymon Moś wyjaśnił, ze PSG ma możliwości i służy wsparciem technicznym, aby sprawnie wykonywać nowe przyłączenia gazowe. – Przeprowadziliśmy badania, dzięki którym wiemy, jak transport biometanu może odbywać się w naszych sieciach. Podobnie jest z wodorem – zapewnił.
Jaki jest potencjał biometanu w Polsce? Ministerstwo rolnictwa mówi nawet o 8 mld Nm3, ale eksperci studzą emocje i twierdzą, że maksymalna możliwa wartość nie przekracza 4 mld Nm3, a więc mniej więcej tyle, ile wydobywamy dziś gazu w kraju.
– Jeżeli porównamy to z zapotrzebowaniem, to jest to bardzo istotny element, który uniezależnia nas od zewnętrznych źródeł gazu – przyznał Moś.
Kluczem do rozwoju są nie tylko nowe przyłącza, ale również łatwo dostępny substrat. – To koło zamachowe musi się rozpędzić. Każda kolejna biometanownia będzie wzmacniała rozwój sieci. To jest przełomowy moment, liczymy, że będziemy się tylko rozpędzać – mówił członek zarządu Polskiej Spółki Gazownictwa.
Biometan jednym z priorytetów
Zgodnie z planem produkcja biometanu w Unii Europejskiej, zarówno w postaci biogazu, jak i biometanu, ma osiągnąć 35 mld Nm3 rocznie do 2030 r., a szacowane potrzeby inwestycyjne na ten okres wynoszą ok. 37 mld euro. Na gruncie krajowym dokumentem strategicznym dla rozwoju biometanu jest Krajowy Plan w dziedzinie Energii i Klimatu (KPEiK), w którym dostrzeżono potencjał biometanu w Polsce i oszacowano go na 3,2 mld Nm3 w 2030 r.
Polska Spółka Gazownictwa (należy do grupy Orlen) zwraca uwagę, że gaz ziemny odpowiada za istotną część pokrycia zapotrzebowania na energię pierwotną w kraju, a popyt na ten surowiec nie ulegnie spadkowi wcześniej niż w 2030 r. – wówczas przewiduje się szczyt zapotrzebowania na poziomie ok. 23 mld Nm3 (17 mld Nm3 w 2023 r.).
Produkcja gazów zdekarbonizowanych
Biorąc pod uwagę wzrost efektywności energetycznej po 2030 r., zakłada się stabilizację zużycia gazu w Polsce, z jednoczesnym wzrostem udziału biometanu w ilości transportowanego gazu.
Ze względu na pomostową rolę paliwa gazowego w procesie transformacji energetycznej (w przejściowym okresie emisyjność sektora elektroenergetycznego będzie obniżana przez częściowe zastępowanie jednostek węglowych przez jednostki gazowe), niezbędne jest zagwarantowanie pewności dostaw tego surowca do odbiorców.
Alternatywą wpływającą na zmniejszenie importu gazu ziemnego do kraju oraz pozwalającą na zwiększenie wykorzystania krajowych źródeł energii jest produkcja gazów zdekarbonizowanych. Dotyczy to w szczególności rozpoczęcia wytwarzania biometanu, który swoimi parametrami technicznymi nie różni się praktycznie od gazu ziemnego.
Celem do 2030 r. jest rozwijanie wykorzystania biometanu stanowiącego alternatywę dla gazu ziemnego. W perspektywie do 2050 r., mieszanka biometanu z gazem ziemnym będzie stanowiła podstawę miksu energetycznego, a szacowany potencjał produkcji przekroczy 13 mld Nm3 rocznie.
Krzysztof Zacharuk, PSG
