Właściwe magazynowanie jest niezbędne, aby zachować dobrą jakość i ograniczyć straty w zebranym plonie. Podczas magazynowania ważna jest kontrola paru czynników m.in.:
- temperatury,
- wilgotności,
- a także obecności szkodników magazynowych.
Oczywiście należy pamiętać o tym, że przed złożeniem nowego materiału, magazyn powinien zostać odpowiednio oczyszczony i przygotowany. Na tym praca się nie kończy. Gdy zboże z nowych zbiorów trafi do magazynu, powinno być systematycznie kontrolowane, tak aby utrzymać wysoką jakość ziarna.
Błędy w magazynowaniu zboża
Niestety zdarzają się błędy w magazynowaniu zboża. Błędy te dotyczą w pierwszej kolejności składowania ziarna, które ma zbyt wysoką wilgotność. Jeżeli wilgotność jest zbyt wysoka, narażamy zboże na rozwój pleśni oraz grzybów.
Rozwiązanie: dokładne dosuszenie.
- Nieprzygotowany magazyn
Kolejny problem to już wcześniej wspomniane nieprzygotowanie magazynu na przyjęcie zboża. W magazynie nie powinny znajdować się ani resztki starego ziarna, ani kurz, ani jaja szkodników, które mogą zacząć się szybko namnażać. Konieczna jest zawsze dezynfekcja i sprzątanie magazynu.
Zobacz także: Jak wybrać silos zbożowy? Poradnik dla rolników przed inwestycją
- Wentylacja
Brak odpowiedniej wentylacji magazynu na zboże może doprowadzić do nagrzania się ziaren, a także rozwoju pleśni. Warto ziarno regularnie mieszać, stosować wentylatory i regularnie przewietrzać pomieszczenie, w którym magazynowane jest ziarno.
- Monitoring przede wszystkim
Monitoring jest ważny nie tylko na polu, ale i w magazynie, szybkie wykrycie np. szkodników magazynowych, pozwala na równie szybką reakcję i ograniczenie potencjalnych strat w ziarnie.
- Gryzonie i ptaki
Równie groźne, jak szkodniki magazynowe są gryzonie oraz ptactwo. Mogą one zanieczyszczać ziarno i przenosić różne choroby, co skutkować będzie startami w ilości i jakości ziarna. Warto zastosować pułapki, środki deratyzacyjne czy siatki ochronne.
Szkodniki magazynowe
Jednym z większych zagrożeń dla bezpieczeństwa żywnościowego na całym świecie są szkodniki magazynowe. Niestety nawet pomimo postępu w technologii przechowywania, rocznie odpowiadają za od 8 do 10% strat w światowych zbiorach zbóż.
Podstawą skutecznej ochrony jest zapobieganie. Kluczowe więc są:
- higiena magazynów i urządzeń,
- czyszczenie i suszenie ziarna,
- monitorowanie obecności szkodników,
- stosowanie odmian odpornych.
Metody niechemiczne
- Higiena – czyszczenie pomieszczeń i sprzętu to podstawa. Należy usunąć resztki ziarna, kurz i pajęczyny, które są siedliskiem szkodników.
- Kontrolowane warunki przechowywania – suszenie i chłodzenie ziarna (poniżej 10°C) znacznie wydłuża czas jego bezpiecznego składowania. Przewietrzanie zapobiega wzrostowi temperatury i wilgotności w masie ziarna.
- Kontrolowana atmosfera – redukcja tlenu do poziomu <1% (azot) lub poniżej 8% (CO₂) prowadzi do śmierci szkodników po 2–3 tygodniach.
- Temperatura – zamrażanie (–15°C) lub podgrzewanie (>50°C) powoduje szybką śmierć szkodników, ale jest stosowane głównie na małą skalę.
- Metody fizyczne i biologiczne – promieniowanie UV, dźwięk, pułapki, czy wrogowie naturalni (np. pasożyty) mają ograniczone zastosowanie, ale wspomagają ochronę.
O metodach chemicznych przeczytasz TUTAJ: Metody zwalczania szkodników magazynowych. Jak chronić przechowywane zboże?
Patrycja Bernat
Fot: archiwum redakcji
