StoryEditor

Seradela pastewna - uprawa na zielonkę paszową

Seradela pastewna (Ornithopus sativus) słynie w świecie ze swojej przydatności do uprawy na najsłabszych stanowiskach i często są to gleby, na których nie sposób podnieść trwale pH. Uprawiana jest głównie jako zielonka paszowa, ale od lat wprowadzana była jako czynnik użyźniający gleby piaszczyste.

02.08.2025., 14:00h

Roślina pochodzi z północno-zachodniej Afryki, czyli terenów suchych. Uprawiana jest głównie za Pirenejami, nieco we Francji oraz w Polsce. Ostatnio, dzięki popularyzacji międzyplonów znajduje się w mieszankach także w Niemczech oraz innych krajach Europy Środkowej.

Ponieważ dotarła do uprawy z jednego kierunku, w większości krajów nazwa zbliżona jest do polskiej, ale często nawiązuje także do ptasiej stopy lub rodzaju koniczyny. Po angielsku nazywa się serradella lub birdsfoot, po niemiecku ma kilka nazw regionalnych, np. Serradella, Großer Vogelfuß, Portugiesischer Vogelfuß, Sandklee, Saatvogelfuß. Po francusku pied d’oiseau lub serradelle.

(Nie)bezpieczne pokrewieństwo

Seradela to gatunek jednoroczny i z reguły nie rozwijają się na nim choroby. Mimo to może na niej pojawić się najważniejsza choroba koniczyn – rak (Sclerotinia trifoliorum). Istnieje ryzyko zawleczenia tej choroby z materiałem siewnym niepewnego pochodzenia (drobne sklerocja wśród nasion). W wilgotne lata na liściach rozwijać może się kolejny grzyb powodujący kustrzebkę koniczyny.

Zobacz także: Nie każdy poplon jest idealny pod ziemniaka. Jaki wybrać?

Nasiona seradeli powstają w wyniku podziału (łamania) tzw. poprzecznego strąka. Zawierają zatem część łupiny. W rejestrze odmian UE znajdują się 4 odmiany, w tym 3 portugalskie: Ara, Fertisahara i Orniferti oraz jedna polska wpisana do KR w 2022 r. Igela z Poznańskiej Hodowli Roślin. Były jeszcze polskie odmiany, które obecnie są spoza Katalogu CCA: Bydgoska (skreślona z KR w 1999 r.), Libella (skreślona z KR w 2000 r.) oraz Mazurska Biała (skreślona z KR w 1998 r.).

CECHY MIĘDZYPLONOWE

  • dość szybko kiełkuje;
  • średni do słabego początkowy wigor;
  • osiąga zwykle do 20 cm, a maks. do 50 cm wysokości;
  • prawie nie drewnieje;
  • dość wrażliwa na mróz;
  • brak ryzyka samosiewów przy uprawie w międzyplonie;
  • dość odporna na upały,
  • dość odporna na suszę;
  • ma jednak dość duże wymagania wodne;
  • mimo to wrażliwa na zalanie gleby;
  • palowy system korzeniowy;
  • główną masę korzeniową tworzy w warstwie do 30 cm i w odległości 10 cm wokół rośliny, zasięg korzeni nawet 120 cm;
  • początkowo słabo tłumi chwasty, później bardzo dobrze;
  • średnia konkurencyjność wobec innych gatunków międzyplonowych;
  • tworzy mulcz niskiej jakości;
  • nie nadaje się do no-tillage;
  • rośnie nawet przy pH 4,0;
  • z bakteriami brodawkowymi wiąże azot w ilości ok. 10–15 kg/ha;
  • przeciętny plon zielonej masy w międzyplonie: 2 t/ha.

image

Jak dobierać gatunki międzyplonowe w zmianowaniu?

WYMAGANIA DOTYCZĄCE SIEWU

  • termin siewu: do 25 sierpnia;
  • obsada roślin w międzyplonie:
  • 30–50 szt./m2;
  • wymagania glebowe: bardzo małe;
  • wymagania przygotowania stanowiska: średnie;
  • głębokość siewu nasion: 2–3 cm.
Tomasz Czubiński
Autor Artykułu:Tomasz Czubiński

redaktor „top agrar Polska”, specjalista w zakresie ochrony, uprawy i nawożenia roślin

Pozostałe artykuły tego autora
Masz pytanie lub temat?Napisz do autora
POWRÓT DO STRONY GŁÓWNEJ
04. grudzień 2025 14:13