Rodzaj gleby to jeden z kluczowych czynników wpływających na uprawę roślin oraz planowanie prac rolniczych. Wiedza o tym, czy podłoże jest mineralne, czy organiczne, pozwala dobrać odpowiednie gatunki roślin, nawozy oraz metody pielęgnacji. Cennych informacji w tym zakresie dostarcza oficjalny dokument – Systematyka gleb Polski.
Podłoże organiczne
Podłoże organiczne charakteryzuje się nasyceniem wodą przez co najmniej 30 dni w ciągu roku. 30% składu to materia organiczna lub 60% to fakcja ilasta.
Jeżeli nasycenie wodą następuje przez okres nie dłuższy niż wcześniej wspomniane 30 dni w roku, wtedy skład materii organicznej powinien wynosić 35%.
Gleba mineralna
O glebie mineralnej możemy mówić wtedy, kiedy znajduje się w niej mniejsza ilość materii organicznej. Natomiast poziom miąższości organicznej nie przekracza 40 centymetrów.
Zobacz także: Jak zwiększyć próchnicę w glebie? Ekspert wyjaśnia jakie działania dają realne efekty?
Czym się różnią?
Gleby organiczne od gleb mineralnych różnią się przede wszystkim zawartością węgla organicznego. W mineralnych jest to ok. 1–2%, a w glebach organicznych jego min. poziom to 12% węgla organicznego, choć jest on niejednokrotnie zdecydowanie większy.
Kolejną różnicą między nimi jest materiał, z którego powstają – w Polsce głównie użytkowane rolniczo gleby organiczne powstały z torfów (torfowisk niskich). Trzeba wiedzieć, że gleby organiczne powstają w warunkach trwałego uwilgotnienia, czyli wysokiego poziomu wód. Aby je użytkować rolniczo, należy je odwodnić (zmeliorować). W efekcie powstaje w jej górnej warstwie mursz.
Najczęściej na glebach organicznych rolniczych występują trwałe użytki zielone, które coraz częściej rolnicy przekształcają w pola uprawne, np. z przeznaczeniem pod kukurydzę. Więcej TUTAJ.
Jak rozpoznać rodzaj gleby?
Rodzaj gleby można sprawdzić u starostwa powiatowego, który zajmuje się tzw. gleboznawczą klasyfikacją gruntów.
- Zgodnie z systemem przyjętym w Polsce, wyróżniamy sześć podstawowych klas gruntów, oznaczanych rzymskimi cyframi od I (najwyższa, najlepsza klasa), do VI (gleby bardzo słabe). W ramach gruntów ornych (R) w klasach III i IV dodatkowo wyróżnione są podklasy IIIa (gleby orne dobre), IIIb (gleby orne średnio dobre), IVa (gleby orne średniej jakości, lepsze) i IVb (gleby orne średniej jakości, gorsze), a także klasa VIZ (gleby orne najsłabsze, trwale za suche lub za mokre) - nierokujące szans na poprawę ich jakości. Warto też zwrócić uwagę na pochodzenie gleby – wyróżniamy gleby pochodzenia mineralnego lub organicznego - pisze portal działki.
Obowiązek ten wynika z ustawy z dnia 3 lutego 1995 roku o ochronie gruntów rolnych i leśnych. To właśnie w tym akcie prawnym można znaleźć definicje poszczególnych rodzajów podłoża. W art. 4 zostały zamieszczone zapisy, zgodnie z którymi:
- gleba pochodzenia organicznego jest wytwarzana „w warunkach nadmiernego uwilgotnienia”. Do tej kategorii zalicza się również gleby torfowe i murszowe;
- gleba pochodzenia mineralnego – do tej kategorii zaliczają się wszystkie pozostałe rodzaje gleb.
Jak już wspomniano, ustaleniem rodzaju gleby zajmuje się starosta. Czynności te są wykonywane w oparciu o inny akt prawny, tzn. rozporządzenie Rady Ministrów z dn. 12 września 2012 roku w sprawie gleboznawczej klasyfikacji gruntów. W ramach tego procesu wykonuje się m.in. następujące zadania: opis fizjograficzny, badanie profilu glebowego, ustalenie typu zbiorowisk roślinnych, drzewostanu, podszycia i runa leśnego itp.
Tak opracowane informacje na temat rodzaju gleby można sprawdzić na platformie „geoportal”.
Więcek tutaj: Nowa mapa dla rolników: kupujesz grunty? Geoportal pokazuje klasy gleby i działki KOWR
Fot: Janusz Biernacki
