Krajowa Rada Izb Rolniczych apeluje do ministra rolnictwa o pilne wzmocnienie nadzoru społecznego nad działaniami KOWR. Po ostatnich nieprawidłowościach – głośnej aferze z nieruchomością w Zabłotni – rolnicy żądają, by Rady Społeczne działały przy każdym oddziale terenowym KOWR. To nie jest nowy pomysł, gdyż dokładnie taki projekt został złożony przez PiS w grudniu 2023 r., jednak nie został przyjęty. Teraz oprócz tego, że KRIR apeluje o to do ministra Krajewskiego, PiS ponownie złożył projekt 31 października br., ale już jako projekt poselski. W projekcie oprócz w.w. zmian jest założenie aby posiedzenia były jawne, nagrywane i dostępne, aby każdy mógł się z nimi zapoznać.
- Jednocześnie w celu zapewnienia transparentności działalności Rad Społecznych proponuje się przepisy, zakładające, że posiedzenia Rad Społecznych są jawne oraz transmitowane i utrwalane za pomocą urządzeń rejestrujących obraz i dźwięk, a nagrania z posiedzenia są udostępniane w Biuletynie Informacji Publicznej niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 7 dni od dnia, w którym odbyło się posiedzenie. Projekt zakłada również, aby w Biuletynie Informacji Publicznej udostępnianie były protokoły z posiedzeń oraz podjęte na nich uchwały – czytamy w projekcie poselskim.
Obecny model nadzoru nad KOWR jest niewystarczający
Zarząd KRIR, w piśmie z 14 listopada 2025 r., zwrócił się do ministra rolnictwa Stefana Krajewskiego o rozpoczęcie prac legislacyjnych nad ustawowym uregulowaniem funkcjonowania Rad Społecznych działających przy oddziałach terenowych i centrali KOWR. Dziś te organy funkcjonują jedynie na podstawie zarządzenia Dyrektora Generalnego KOWR, co – zdaniem samorządu rolniczego – nie zapewnia im ani odpowiedniej rangi, ani realnego wpływu na kontrolę gospodarowania państwowymi gruntami.
Presja zmian jest duża
KRIR wskazuje, że ostatnie wydarzenia pokazały słabość obecnego systemu nadzoru. Na liście problemów wymienia m.in.:
- nieprawidłowości przy rozdysponowaniu nieruchomości rolnych,
- chaos związany z funkcjonowaniem Ośrodków Produkcji Rolnej (OPR),
- medialne kontrowersje wokół działki KOWR w rejonie CPK,
Według KRIR te przypadki jasno pokazują, że decyzje dotyczące mienia Skarbu Państwa muszą być bardziej transparentne, a procesy decyzyjne – publicznie weryfikowalne.
Kto miałby wchodzić w Radę Społeczną przy OT KOWR?
KRIR proponuje, aby Rady Społeczne były stanowiły organy opiniodawczo-doradcze o jasno określonych kompetencjach, trybie pracy i zasadach powoływania. W skład rad mieliby wchodzić przedstawiciele izb rolniczych oraz organizacji i związków zawodowych rolników. Zdaniem samorządu rolniczego taki krok pozwoliłby zwiększyć przejrzystość rozdysponowania gruntów Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, wzmocnić społeczny nadzór nad działaniami KOWR, odbudować zaufanie rolników do instytucji państwowych.
Rolnicy oczekują konkretów od resortu
KRIR podkreśla, że wzmocnienie Rad Społecznych to nie tylko techniczna zmiana organizacyjna, ale kluczowy element odbudowy wiarygodności KOWR po serii głośnych afer. Samorząd czeka teraz na reakcję ministra rolnictwa i zmiany legislacyjne.
