Organizacje widzą postęp, ale ostrzegają
Dziewięć najważniejszych europejskich organizacji producentów i przetwórców rolnych – w tym Copa-Cogeca, AVEC, CEFS, CEPM i CIBE – opublikowało wspólne stanowisko w sprawie rewizji art. 29 układu DCFTA.
– Nasze organizacje przyjmują do wiadomości zmianę art. 29 umowy o pogłębionej i kompleksowej strefie wolnego handlu (DCFTA) między UE a Ukrainą i z zadowoleniem przyjmują jej cel, jakim jest zapewnienie większej pewności i bardziej stabilnych ram handlowych dla obu stron – informują organizacje.
To jednak jedyne miejsce, w którym pojawia się ton umiarkowanego zadowolenia. Cała dalsza część dokumentu to zestaw precyzyjnych ostrzeżeń i warunków.
Największy problem: brak automatycznych zabezpieczeń
Organizacje „doceniają wysiłki podjęte w celu wyeliminowania zagrożeń dla europejskich producentów” i „z zadowoleniem” przyjmują samą ideę „wzmocnionej ogólnej klauzuli ochronnej”. Dodają jednak, że w obecnej formie może się okazać nieskuteczna.
– Ustępstwa w wielu wrażliwych sektorach są znaczące. Nadal mamy wątpliwości co do praktycznej skuteczności ogólnej klauzuli ochronnej, ze względu na brak automatyczności i jasnych kryteriów jej uruchomienia.
Z tego powodu organizacje wzywają do „wdrożenia solidnego i automatycznego systemu monitorowania importu najbardziej wrażliwych produktów”.
Standardy produkcji. Pozytywne deklaracje, brak gwarancji
Sygnatariusze doceniają planowane na 2028 r. pełne dostosowanie ukraińskich standardów produkcji do prawa UE, w tym w obszarze dobrostanu zwierząt i środków ochrony roślin. Jednocześnie podkreślają, że „nie przedstawiono żadnych gwarancji dotyczących faktycznego wdrożenia tych zasad”.
Dlatego wzywają Komisję do przeprowadzenia:
– kontroli w terenie,
– szczegółowych działań w zakresie traceability,
– dokładnej weryfikacji standardów w całym łańcuchu produkcji.
Ciągłość obaw zgłaszanych od początku liberalizacji
Organizacje przypominają, że ich stanowisko jest konsekwentne. W poprzednich komunikatach – po trzech latach handlu bezcłowego – wskazywały na presję cenową, nadpodaż w sektorach zbóż, cukru, jaj, drobiu i etanolu oraz rosnące koszty produkcji.
Dzisiejszy komunikat nie powtarza tych argumentów wprost, ale opiera się na tej samej logice: bez skutecznych narzędzi ochronnych i pełnego wdrożenia standardów Ukraina i UE będą konkurować na tych samych rynkach przy różnych warunkach produkcji.
Copa-Cogeca deklaruje gotowość do dialogu
Dokument kończy się wezwaniem do dalszych rozmów z Komisją Europejską.
Sygnatariusze piszą, że „pozostają zaangażowani w dialog, aby kluczowe kwestie zostały rozwiązane, a europejscy producenci i przetwórcy otrzymali wymagane gwarancje”.
Albert Katana
na podstawie: Copa-Cogeca
