Energia podbija koszty produkcji
Ukraiński rynek nabiału wciąż pozostaje pod silną presją kosztową. Według analizy Stowarzyszenia Producentów Mleka ceny podstawowych produktów są już średnio o 20 procent wyższe niż rok temu. Najmocniej odbija się to na portfelach konsumentów, ale równie wyraźnie na kondycji przetwórstwa, które zmaga się przede wszystkim z drożejącą energią i ograniczoną podażą surowca.
Nabiał: ceny znów w górę
W październiku ceny większości produktów wzrosły o 1–3 procent. Najtańsze mleko pasteryzowane w foliowych opakowaniach zanotowało jedyny symboliczny spadek o 1 procent i kosztuje średnio 47,61 hrywien za kilogram, czyli ok. 4,70 zł. W tej samej kategorii, ale w butelkach, cena wzrosła do 66,52 UAH/kg, czyli ok. 6,65 zł. Podobne ruchy widać przy śmietanie: wariant 15 procent tłuszczu w foliowych opakowaniach kosztuje dziś 150,45 UAH/kg (ok. 15,00 zł), a w plastikowych kubkach 189,99 UAH/kg (ok. 19,00 zł).
Kefir również drożeje szybciej w butelkach niż w tańszych opakowaniach. Artykuł w folii kosztuje 57,16 UAH/kg (ok. 5,70 zł), natomiast w butelce już 78,92 UAH/kg (ok. 7,90 zł). Z kolei jogurty pitne i twarogi lekko potaniały – odpowiednio o 1,1 oraz 2 procent – do poziomu 114,49 UAH/kg (11,45 zł) i 288,91 UAH/kg (28,90 zł).
Masło: ceny stabilne, produkcja mało opłacalna
W przeciwieństwie do innych produktów masło pozostaje stabilne. Cena wariantu 72,5–73 procent tłuszczu praktycznie się nie zmienia i wynosi średnio 588,8 UAH/kg, czyli ok. 58,90 zł. Jednak stabilność na półce nie oznacza stabilności w zakładach. Produkcja masła staje się coraz mniej opłacalna: część mleczarni ogranicza linie produkcyjne, inne grożą całkowitym wstrzymaniem wyrobu.
Sery drożeją, wyjątkiem Gouda
Dużo zmian widać także na rynku serów. Ukraiński ser o zawartości 50% tłuszczu kosztuje 603,46 UAH/kg (60,30 zł) i podrożał o 2,2 procent, a ser holenderski osiąga 598,44 UAH/kg (59,80 zł) po wzroście o 1,5 procent. W ujęciu miesięcznym najszybciej drożeje mozzarella krajowej produkcji, której cena wzrosła o 3 procent do poziomu 622,52 UAH/kg (62,20 zł). Na przeciwnym biegunie znajduje się Gouda, tańsza o 4 procent i sprzedawana obecnie po 563,26 UAH/kg (56,30 zł). W perspektywie rocznej najwyższy wzrost zanotował Maasdamer – 740,57 UAH/kg (74,00 zł), co oznacza 31-procentowy skok względem ubiegłego roku.
Analitycy szacują, że w ciągu najbliższych tygodni nabiał może podrożeć o kolejne 4–5 procent. Utrzymująca się redukcja stad – o 6–7 procent rocznie – pogłębia niedobór surowca, co automatycznie przekłada się na ceny.
Jaja: wysokie koszty paszy podnoszą ceny
Rynek jaj zachowuje typową dla jesieni dynamikę. Mniejsza nieśność kur i drożejące pasze pchają ceny w górę, choć w tym roku ruch cen jest łagodniejszy niż w 2023. Obecnie 10 jaj kosztuje od 73,5 do 77,5 hrywien, czyli 7,35–7,75 zł.
Jak przypomina analityk Ukraińskiego Klubu Agrobiznesu Maksym Hopka, to właśnie cena kukurydzy najmocniej kształtuje końcową cenę jaj. W ubiegłym roku skok cen pasz doprowadził do 40-procentowego wzrostu cen jaj w listopadzie. W tym sezonie wahania są mniejsze, ale podwyżka zaczęła się już w sierpniu, co sugeruje, że stawki mogą rosnąć do późnej jesieni.
Stabilizacja powinna przyjść zimą, natomiast sytuacja w dalszej części sezonu zależy zarówno od zbiorów paszowych, jak i od stabilności dostaw energii do ferm.
Albert Katana
źródło: Agencja Informacyjna UNIAN
