Jakie są priorytety unijnej polityki zdrowia i dobrostanu zwierząt? Unia Europejska kładzie nacisk na naukowe podejście oraz równowagę między potrzebami hodowców, a naturalnymi zachowaniami zwierząt. W ostatnich miesiącach odbyły się kluczowe spotkania, które wyznaczają kierunek przyszłych regulacji, w tym posiedzenie grupy roboczej „Zdrowie i Dobrostan Zwierząt” Copa-Cogeca oraz 18. posiedzenie Europejskiej Platformy ds. Dobrostanu Zwierząt.
Cele grupy roboczej Copa-Cogeca
Podczas spotkania omawiane były m.in. sytuacja epizootycznej w państwach członkowskich UE oraz plany regulacji transportu zwierząt przez Prezydencję duńską. Debaty dotyczyły również umożliwienia zwierzętom okazywania naturalnych zachowań, zarówno pozytywnych, jak zabawa, jak i mniej atrakcyjnych dla opinii publicznej, takich jak rywalizacja czy hierarchizacja w stadzie. Komisja Europejska prowadzi obecnie badania w tym zakresie.
– W debacie często mówi się wyłącznie o pozytywnych zachowaniach zwierząt, jak zabawa czy kąpiele w piasku, pomijając te naturalne, które są mniej atrakcyjne dla opinii publicznej – jak rywalizacja, walka czy hierarchizacja w stadzie. Pytanie brzmi, jak daleko chcemy umożliwiać zwierzętom pełne przejawianie ich naturalnych zachowań i jakie to niesie konsekwencje dla ich bezpieczeństwa i dobrostanu oraz bezpieczeństwa osób obsługujących te zwierzęta – wskazał Adam Drosio – ekspert Federacji Branżowych Związków Producentów Rolnych.
Z praktyki wiemy, że już dziś coraz więcej rolników w Europie, w tym w Polsce umożliwia zwierzętom gospodarskim wykazywanie ich naturalnych zachowań, jak choćby worki jutowe, czy słoma udostępniane lochom przed porodem, by wiły gniazdo, ale też coraz powszechniejsze jest stosowanie zabawek i materiałów manipulacyjnych podczas odchowu młodych świń. Jednak czasowe unieruchamianie zwierząt służy również bezpieczeństwu osób je obsługujących, co wiedzą najlepiej sami zainteresowani. Bezrefleksyjne dążenie za wszelką cenę do hodowli bezklatkowej może być zagrożeniem dla z jednej strony ludzi pracujących ze zwierzętami, z drugiej dla samych zwierząt.
Nowe władze grupy roboczej Copa-Cogeca
Na posiedzeniu grupy roboczej wybrano też nowe władze na dwuletnią kadencję. Przewodniczącym został Miguel Angel Higuera z Anprogapor z Hiszpanii, którego gościliśmy podczas tegorocznego Forum Rolników i Agrobiznesu - Świnie w Aleksandrowie Łódzkim. Wiceprzewodniczącymi zostali przedstawiciele Polski – Adam Drosio z FBZPR i Francji – François-Régis Huet z tamtejszej FNSEA.
Rozszerzenie Europejskiej Platformy ds. Dobrostanu Zwierząt
Posiedzenie Europejskiej Platformy ds. Dobrostanu Zwierząt wprowadziło do składu nowych ekspertów, w tym specjalistów ds. zwierząt futerkowych. To pokazuje rosnące znaczenie holistycznego podejścia do dobrostanu zwierząt w różnych sektorach hodowli.
Raport EFSA potwierdził wysoki standard dobrostanu w europejskich gospodarstwach futerkowych. Zaznaczono jedynie ograniczenia w możliwości pełnej ekspresji naturalnych zachowań w warunkach klatkowych. Eksperci ostrzegają, że zakaz hodowli zwierząt futerkowych w UE może doprowadzić do spadku globalnego poziomu dobrostanu, jeśli produkcja przeniesie się do krajów o niższych standardach.
Konkurencyjność unijnych producentów a handel międzynarodowy
Jednym z głównych tematów dyskusji było zapewnienie równych warunków konkurencji dla producentów unijnych w obliczu międzynarodowego handlu. Hodowcy w UE ponoszą wyższe koszty związane z dostosowaniem do wymogów dobrostanowych, podczas gdy produkty spoza UE często wytwarzane są przy niższych standardach. W tym kontekście kluczowe jest wprowadzenie zasady „mirror clauses”, czyli stosowania równych wymagań wobec producentów z krajów trzecich, aby utrzymać konkurencyjność i wspierać produkcję opartą na wysokich standardach etycznych.
Przyszłość regulacji dobrostanowych w UE
Komisja Europejska planuje do marca 2026 r. przedstawić stanowisko w sprawie przyszłych regulacji dotyczących hodowli zwierząt futerkowych, uwzględniając wyniki konsultacji publicznych oraz opinie naukowe EFSA. Celem jest stworzenie regulacji opartych na nauce i danych, a nie wyłącznie na emocjach czy presji opinii publicznej. Dobrostan zwierząt jest nie tylko kwestią etyki, ale również odpowiedzialnością wobec zwierząt, ludzi i gospodarki. Równoważenie interesów hodowców, konsumentów i standardów naukowych pozostaje kluczowym wyzwaniem dla unijnej polityki w najbliższych latach.
Na temat dobrostanu zwierząt będziemy również rozmawiać podczas X Forum Rolników i Agrobiznesu, na sesji świnie. Zapraszamy serdecznie do zapisów!
