– Mając na uwadze kluczową rolę rolnictwa dla polskiej gospodarki, uznaliśmy, iż niezbędne jest podjęcie działań prowadzących do eliminacji lub przynajmniej złagodzenia części barier regulacyjnych w rolnictwie. Czas, by uporządkować własne podwórko! – apelują przedstawiciele think tanku Warsaw Enterprise Institute (WEI).
Przepisy zmieniają się w błyskawicznym tempie
27 maja w Warszawie odbyła się debata po publikacji raportu "Pakiet 21 postulatów dla wolności rolnictwa", który ma na celu zwrócenie uwagi na problemy, z jakimi na co dzień muszą mierzyć się rolnicy.
– Doszliśmy do ściany i deregulacja jest po prostu koniecznością – mówił dr inż. Mirosław Korzeniowski, prezes Stowarzyszenia Agroekoton. Zwrócił się do polityków o podjęcia działań, które wpłyną na uwolnienie gospodarstw od sterty dokumentów, które rolnicy muszą wypełniać każdego miesiąca.
– Prawda jest taka, że w XXI wieku szalenie ciężko jest być rolnikiem. Prowadzenie gospodarstwa nie polega tylko na gospodarowaniu, ale obliguje rolnika także do utrzymywania strefy biurokratyczno-administracyjnej. Ta ostatnia zabiera mnóstwo czasu i generuje stres – tłumaczyła Monika Przeworska, dyrektor Instytutu Gospodarki Rolnej.
Zwracała uwagę, że sytuacja jest trudna, ponieważ przepisy zmieniają się w błyskawicznym tempie, a część z nich jest niejasna. – Chodzi tu nie tylko o poziom krajowy, ale przede wszystkim unijny. Tworzone prawo powinno ułatwiać nam życie i gwarantować bezpieczeństwo żywnościowe, jednak w praktyce jest często odwrotnie. Taka sytuacja uderza w naszą konkurencyjność – argumentowała Przeworska.
Pełną wersję raportu "Pakiet 21 postulatów dla wolności rolnictwa" można pobrać tutaj.
Symboliczna skala działań
Dr inż. Mirosław Korzeniowski nawiązał do przedstawionych w maju przez Komisję Europejską pomysłów dotyczących uproszczeń mających na celu wsparcie rolników. Christophe Hansen, komisarz ds. rolnictwa i żywności zaprezentował wstępny plan uproszczeń. Szczegóły strategii nie zapowiadają rewolucji, ale raczej pewną ewolucję.
– Jestem mocno rozczarowany tym, co zapowiedziano. Kierunek jest słuszny, ale skala podjętych działań jest wręcz symboliczna – tłumaczył Korzeniowski. Podkreślał, że zaproponowane ułatwienia nie załatwią problemów w najbardziej efektywnej grupie, czyli w gospodarstwach rodzinnych, które stanowią trzon polskiego i europejskiego rolnictwa.
– Jeżeli nie pójdzie dobry przykład z góry, czyli z Komisji Europejskiej i nowa Wspólna Polityka Rolna, która jest w trakcie przygotowywania, to te działania drobne na poziomie krajowym systemowo nic nie zmienią – wyjaśnił.
Kompleksowy zestaw rekomendacji
– Rolnicy to przedsiębiorcy, którzy zasługują na swobodę i uczciwe traktowanie, a nie na kolejne biurokratyczne absurdy. Nasz pakiet to krok w stronę nowoczesnego, konkurencyjnego rolnictwa, które może być jednym z filarów polskiej gospodarki – zaznaczał Sebastian Stodolak, wiceprezes Warsaw Enterprise Institute.
Stodolak zwracał uwagę, że nadmiarowe regulacje, brak elastyczności w implementacji prawa UE oraz uciążliwe procedury administracyjne hamują rozwój sektora rolnego.
– Warsaw Enterprise Institute wskazuje konkretne rozwiązania, w tym: zwolnienie wiatraków antyprzymrozkowych z konieczności uzyskiwania pozwolenia na budowę, wprowadzenie barwionego paliwa rolniczego z obniżoną akcyzą, legalizację agro-dronów, uproszczenie procedur administracyjnych oraz złagodzenie nadmiarowych krajowych wymogów (tzw. gold-plating) przy implementacji prawa UE – mówił Sebastian Stodolak.
"Pakiet 21 postulatów dla wolności rolnictwa" to kompleksowy zestaw rekomendacji deregulacyjnych, które mogą zrewolucjonizować polskie rolnictwo – odciążyć rolników od biurokracji, zwiększyć ich dochodowość i wzmocnić konkurencyjność sektora na rynkach międzynarodowych.
Oni pracowali nad raportem
Raport zawiera 21 kluczowych postulatów, które wybrano w drodze konsultacji. W przygotowaniu obszernego dokumentu uczestniczyli eksperci z zakresu rolnictwa, prawa, legislacji i gospodarki żywnościowej.
Eksperci współtworzący dokument: Monika Przeworska – Instytut Gospodarki Rolnej, Andrzej Gantner – Polska Federacja Producentów Żywności. Witold Boguta – Krajowy Związek Grup Producentów Owoców i Warzyw, dr Roman Gurbiel – Klub Jagielloński, Andrzej Przepióra – Wielkopolska Izba Rolnicza, Łukasz Pergol – delegat Warmińsko-Mazurskiej Izby Rolniczej, Konrad Krupiński – rolnik z woj. warmińsko-mazurskiego, prof. Krzysztof Koźmiński – Uniwersytet Warszawski, Gustaw Jędrejek – Lubelska Izba Rolnicza, Mirosław Korzeniowski – Stowarzyszenie Agroekoton oraz Andrzej Strojny – Warsaw Enterprise Institute.
Od wiatraków po ubój rytualny
Poniżej prezentujemy listę 21 postulatów (haseł) dla wolności rolnictwa. Pełną wersję raportu wraz z uzasadnieniem konkretnych punktów można pobrać tutaj.
1. Uwolnić wiatraki antyprzymrozkowe z gąszcza absurdów budowlanych.
2. Barwione paliwo rolnicze z obniżoną akcyzą.
3. Zezwolenie na sprzedaż ziemi przed upływem 5 lat od daty zakupu.
4. Zalegalizować agro-drony, nowoczesne rolnictwo wymaga nowoczesnego prawa.
5. Zlikwidować zbędny obowiązek zgłaszania padnięcia zwierząt.
6. Zniesieść kary dla rolników za pobór wody dla zwierząt z własnej studni.
7. Umożliwić szerszą dywersyfikację upraw.
8. Działania w ramach eko-schematów.
9. Zlikwidować "rejestrologię", czyli uprościć formularze, skrócić wnioski, cyfryzować procedury.
10. Obowiązkowa ocena ex ante i ex post przepisów rolnych. Wprowadzenie zasady "najpierw policz, potem reguluj".
11. Stworzyć jedną instytucję kontroli żywności, zamiast czterech urzędów na karku.
12. Zatrzymać niebiezpieczne zjawisko gold-platingu, czyli nadinterpretacji przepisów z UE.
13. Uprościć i odformalizować wszystkie urzędowe formularze i procedury.
14. Znieść nadmierne obowiązki administracyjne dla drobnych rolników.
15. Ograniczyć możliwość blokowania inwestycji przez organizacje ekologiczne.
16. Znieść sztuczne ograniczenia w działalności pozarolniczej rolników.
17. Wprowadzić obowiązek oceny skutków regulacji (OSR) dla Zielonego Ładu i ESG.
18. Ujednolicić interpretacje przepisów rolnych.
19. Skrócić i uprościć procedury zmiany przeznaczenia i nabycia gruntów.
20. Zliberalizować ubój rytualny.
21. Ograniczyć obowiązki i wymogi dla ogrodnictwa.
Możesz podpisać ważną petycję
Autorzy raportu zachęcają do podpisania petycji "Uwolnijmy polskich rolników od biurokratycznej pańszczyzny! Stop nadregulacji rolnictwa!”.
Petycję można podpisać tutaj.
Krzysztof Zacharuk
