Polska Federacja Producentów Żywności Związku Pracodawców alarmuje, że dalsze procedowanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o zdrowiu publicznym oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stanowi poważne zagrożenie.
– Chcemy wyraźnie zaznaczyć, że nie należy w tej chwili podwyższać podatku cukrowego w takiej formie i w taki sposób jak zaplanowany, bo niesie to za sobą poważne konsekwencje dla wszystkich: konsumentów, producentów, lokalnych dostawców, sadowników, rolników i małych przedsiębiorców – mówił w Sejmie Andrzej Gantner, wiceprezes, dyrektor generalny Polskiej Federacji Producentów Żywności.
W górę o połowę, czyli zapłacimy najwięcej w UE
Gantner w trakcie posiedzenia Parlamentarnego Zespołu Proste Podatki zwrócił uwagę, że branża napojowa i branża rolnicza w Polsce jest obecnie w bardzo ciężkiej sytuacji.
– Stoimy w obliczu poważnych wyzwań. Potężnej konkurencji ze strony krajów Mercosur i Ukrainy, jeśli chodzi o cukier, a z drugiej strony kumulacji kosztów w bardzo krótkim czasie. Mamy opłatę SUP dotyczącą opakowań na napoje. Mamy opłatę opakowaniową w systemie kaucyjnym, która będzie nas kosztowała wiele miliardów, żeby ten system w Polsce szybko zbudować – wyjaśnił ekspert.
– Rząd planuje już od przyszłego roku wprowadzić podatek ROP, który nałoży kolejne koszty na opakowania do żywności w tym na opakowania po napojach. Mamy w Polsce już podatek cukrowy, który ma być podwyższony średnio o 50% i to zaledwie 4 lata po jego wprowadzeniu. Polskie społeczeństwo zapłaci najwyższy taki podatek w całej UE. Dwukrotnie więcej niż np. obywatele Francji czy Irlandii – grzmiał Gantner.
Zmuszanie do kupowania tańszego cukru z Ukrainy
Strona społeczna zwróciła uwagę na konsekwencje podwyżki podatku cukrowego w proponowanym kształcie. To przede wszystkim:
- Wzrost cen napojów od 5% do ponad 22%, pogłębiający presję inflacyjną – za co zapłacą konsumenci kupując bardzo drogie napoje w Polsce, droższe niż np. w Niemczech, we Francji czy Irlandii.
- Spadek produkcji napojów o 15–30% i otwarcie rynku na tańszy import z innych krajów.
- Likwidacja nawet 20 tys. miejsc pracy.
- Uderzenie w małe i średnie przedsiębiorstwa oraz handel tradycyjny – wzrost przewagi konkurencyjnej dużych sieci handlowych i pogłębienie kryzysu polskiego tradycyjnego handlu.
- Zagrożenie dla krajowego sektora cukrowniczego.
- Zmuszenie branży napojowej do kupowania tańszego cukru z Ukrainy i krajów Mercosur, co stanowi poważne zagrożenie dla rolnictwa – producentów buraka cukrowego (Polska jest 3. największym producentem cukru w Europie, wyprzedzają nas tylko Niemcy i Francja), sadowników – rolników uprawiających owoce i warzywa, m.in. do produkcji soków i napojów.
- Spadek wpływów budżetowych – już dziś niższych o 40–50% od zakładanych.
- Brak transparentności w wydatkowaniu środków z podatku – co wynika z raportu NIK.
"Gdzie są te pieniądze? Miały służyć edukacji żywieniowej"
Najwyższa Izba Kontroli wskazała na brak przejrzystości w alokacji środków z podatku cukrowego, które zgodnie z ustawą powinny być przeznaczane na profilaktykę i leczenie chorób diet zależnych.
– Co się stało z 4 mld zł wpływów z podatku cukrowego od czasu jego wprowadzenia w 2021 roku? Jakie kampanie edukacyjne i projekty zostały za nie zrealizowane? Gdzie są te pieniądze? Miały służyć edukacji żywieniowej. Za brak tych działań mają znowu zapłacić polscy przedsiębiorcy i konsumenci. Teraz procedowana jest drastyczna podwyżka podatku cukrowego, bez realnych konsultacji z przedsiębiorcami. Czym zawinił polski konsument i polskie społeczeństwo by obkładać go dwukrotnie wyższym podatkiem niż społeczeństwo np. we Francji czy Irlandii? – pytał 7 listopada w Sejmie Andrzej Gantner.
– Producenci rolni sami dobrowolnie już kilka lat temu stworzyli ustawę o funduszach promocji, odprowadzają środki, edukują społeczeństwo w kwestiach odżywiania się – mówiła Agnieszka Falba-Gałkowska, dyrektor biura Federacji Branżowych Związków Producentów Rolnych.
Strona społeczna podkreślała także, że przyjęcie nowych rozwiązań podatku cukrowego planowanych przez Ministerstwo Finansów (projekt UD290) dotyczących objęcia podatkiem m.in. darowizn spowoduje paradoksalnie, że bardziej będzie się opłacało utylizować niż oddawać produkty na cele charytatywne, potrzebującym czy do banków żywności.
Retransmisję Parlamentarnego Zespołu Proste Podatki można obejrzeć tutaj.
Krzysztof Zacharuk
