Polska branża trzody chlewnej od lat poszukuje sposobów na poprawę swojej sytuacji. W 2024 roku zlikwidowano ponad 3600 stad świń, a w maju 2025 roku kolejne 400. Z każdym miesiącem rośnie średnia liczebność stada, co stawia małe i średnie gospodarstwa przed coraz większym wyzwaniem: jak utrzymać się na rynku i jednocześnie zachować tradycję?
Wchodzi w życie decyzja Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, która rozszerza System Gwarantowanej Jakości Żywności QAFP "Kulinarne mięso wieprzowe" o trzy cenne rasy rodzime: puławską, złotnicką białą i złotnicką pstrą.
Nowo włączone do systemu rasy od pokoleń są ważnym elementem polskiej hodowli. Puławska, złotnicka biała i złotnicka pstra to zwierzęta odporne, dobrze przystosowane do krajowych warunków i cenione za wyjątkowe walory mięsa. Ich obecność w systemie QAFP to gwarancja, że tradycyjne polskie rasy nie tylko przetrwają, ale będą miały realną szansę na rozwój.
Dodatkowe dopłaty dla hodowców
Włączenie ras rodzimych do systemu QAFP otwiera drogę do certyfikacji dla rolników prowadzących rodzinne gospodarstwa. To nie tylko prestiż, ale i realne korzyści ekonomiczne – m.in. dostęp do dodatkowych form wsparcia. Hodowcy tych ras mogą korzystać ze środków w ramach Ekoschematu dobrostan zwierząt praktyka związana z Systemem QAFP. Połączenie różnych praktyk daje im silniejsze podstawy do rozwoju i stabilizacji ekonomicznej.
Janusz Walczak hodowca rasy puławskiej twierdzi, że to pozytywna wiadomość dla hodowców. Dodatkowe wparcie finansowe daje szansę na utrzymanie małych gospodarstw rodzinnych i chęć kontynuacji hodowli.
– Na szybko zmieniającym się rynku jest miejsce dla każdego, kto produkuje wysokiej jakości polską wieprzowinę. Notyfikacja QAFP, która stała się faktem w Dniu Polskiej Żywności, to dobry prognostyk na przyszłość – mówi Wiesław Różański, prezes UPEMI.
Rozszerzenie QAFP o rasy rodzime dla konsumentów
Eksperci podkreślają, że aby w pełni wykorzystać potencjał decyzji, mali producenci powinni stawiać na współpracę i tworzenie silniejszych struktur. Integracja pozioma w branży trzody chlewnej pozwoli nie tylko na obniżenie kosztów produkcji, ale także na wzmocnienie pozycji negocjacyjnej w relacjach z dużymi podmiotami handlowymi.
– Rozszerzenie QAFP o rasy rodzime to również ukłon w stronę konsumentów. Dzisiejszy rynek ceni produkty lokalne, tradycyjne i certyfikowane. Dzięki tej decyzji na stoły Polaków trafi więcej mięsa wytwarzanego w sposób zrównoważony, zgodny z tradycją i z poszanowaniem bioróżnorodności – podkreśla Jolanta Ciechomska Kierownik ds. Systemu QAFP.
Nowa decyzja to nie tylko administracyjna zmiana, ale krok w stronę odbudowy równowagi i dywersyfikacji oferty produktowej polskiej branży trzody chlewnej. Z jednej strony wzmacnia pozycję małych, rodzinnych gospodarstw, z drugiej – chroni genetyczne bogactwo i kulinarne dziedzictwo Polski. Dzięki QAFP rasy puławska, złotnicka biała i złotnicka pstra mają szansę nie tylko przetrwać, lecz także odzyskać należne im miejsce w nowoczesnym, ale i odpowiedzialnym modelu rolnictwa.
To sygnał, że polska wieprzowina najwyższej jakości, wytwarzana w zgodzie z naturą i tradycją, ma przed sobą przyszłość – i że jest to przyszłość budowana wspólnie przez rolników, konsumentów i całe otoczenie rynku.
