Produkcja pierwotna – to pojęcie, które może pojawić się w czasie rozważań dotyczących sprzedaży produktów wytwarzanych w gospodarstwie rolnym. Prędzej czy później rolnik może spotkać się z tym określeniem. Co ono oznacza?
Czym jest produkcja pierwotna?
Produkcja pierwotna, inaczej nazywana podstawową, to nic innego jak uprawa roślin lub chów i hodowla zwierząt, aby pozyskać z tego tytułu określone produkty właśnie pierwotne – bo nieprzetworzone. Produkcja pierwotna obejmuje również łowiectwo, rybołówstwo, a także zbieranie runa leśnego.
Dlatego właśnie na liście produktów pierwotnych znajdują się te pochodzenia roślinnego, jak i zwierzęcego, czyli:
- zboża, owoce, warzywa, zioła, grzyby hodowlane,
- jaja, surowe mleko, miód, produkty rybołówstwa,
- te zbierane w naturalnym środowisku pochodzenia roślinnego i zwierzęcego (np. grzyby, jagody, ślimaki).
Zatem, łatwo zauważyć, że chodzi po prostu o wytwory pracy niemal każdego rolnika, o to, co powstaje w gospodarstwie rolnym jako efekt pracy. Okazuje się jednak, że do produkcji pierwotnej, oprócz hodowli i uprawy produktów roślinnych, zalicza się również ich transport wewnętrzny, magazynowanie, a także ich transport poza gospodarstwo, np. do zakładu przetwórczego. Produkcja pierwotna powinna odbywać się z zachowaniem zasad higieny, o czym informuje załącznik I Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 852/2004 z dnia 29.04.2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych (Dz. U. UE L 139 z dnia 30 kwietnia 2004 r.).
Przeczytaj także: Sprzedaż bezpośrednia – co rolnik może zaoferować konsumentom?
Produkcja pierwotna – rejestracja, wymagania
Gospodarstwa rolne, które zajmują się produkcją pierwotną roślinną są nadzorowane przez Państwową Inspekcję Sanitarną. Rolnik powinien pamiętać więc o rejestracji takiej działalności, a także o przestrzeganiu zasad higieny, kontrolowaniu stanu zdrowia personelu i jakości używanej wody. Aby dopełnić formalności, należy złożyć wniosek o wpis do rejestru zakładów podlegających kontroli Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Wszystko dlatego, aby konsument końcowy nie spożywał produktów zakażonych patogennymi mikroorganizmami, co mogłoby doprowadzić do zatruć pokarmowych. Natomiast, rejestracji produkcji pierwotnej produktów pochodzenia zwierzęcego dokonuje się poprzez zgłoszenie do Powiatowego Inspektoratu Weterynarii, 30 dni przed rozpoczęciem działalności. Jeśli rolnik wytwarza produkty jedynie na swój użytek, nie musi tego robić.
Sprzedaż bezpośrednia i Rolniczy Handel Detaliczny
Produkty pierwotne można sprzedawać w ramach dostaw bezpośrednich – czyli sprzedaży małych ilości produktów z produkcji pierwotnej do konsumenta końcowego lub lokalnego zakładu detalicznego bezpośrednio zaopatrującego konsumenta końcowego. Rolnik może zbywać je na targowiskach, we własnym gospodarstwie, w handlu obwoźnym, ale i lokalnym sklepom czy lokalom gastronomicznym.
Te same produkty pierwotne lub już przetworzone rolnik może sprzedawać, korzystając z RHD – Rolniczego Handlu Detalicznego. Przypominamy, że w ramach RHD rolnik może zbywać produkty pierwotne, a także przetworzone – żywność ta musi zawierać co najmniej jeden składnik pochodzący w całości z własnej uprawy, hodowli lub chowu prowadzonego przez rolnika.
Rolniczy Handel Detaliczny (RHD) wymaga rejestracji u Powiatowego Lekarza Weterynarii, jeśli handel dotyczy produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego lub żywności zawierającej surowce pochodzenia niezwierzęcego i zwierzęcego. Rolnik zbywający żywność pochodzenia niezwierzęcego powinien zgłosić się do Powiatowego Inspektora Sanitarnego.
Źródło: gov.pl, Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna we Wrocławiu
fot. envato elements
