Czy KE przedłuży zezwolenie na glifosat?
Kwestia glifosatu po raz kolejny wywiera presję na Komisję Europejską. Ekolodzy złożyli pozew przeciwko przedłużeniu zatwierdzenia glifosatu – i częściowo wygrali sprawę. Komisja Europejska musi ponownie rozważyć przedłużenie zezwoleń na substancje czynne pestycydów: glifosat , boskalid i dimoksystrobinę. Tak orzekł Sąd Unii Europejskiej (EGC) w środę (19 listopada).
Ekolodzy wniesli skargę
Pozew wnieśli: Pesticide Action Network (PAN) Europe, francuska organizacja ochrony zapylaczy Pollinis oraz Fundacja Aurelia. Po ponownym zatwierdzeniu substancji czynnych, o których mowa, organizacje te złożyły skargę do Komisji Europejskiej na decyzje i zażądały ponownego rozpatrzenia postępowania.
Władze Brukseli odrzuciły tę propozycję, a ekolodzy wnieśli skargi do Sądu Pierwszej Instancji. Teraz luksemburscy sędziowie unieważnili decyzje oddalające wnioski o wewnętrzną kontrolę przepisów wykonawczych przedłużających okresy zatwierdzenia boskalidu, dimoksystrobiny i glifosatu.
W Polsce dimoksystrobina – substancja zawarta w fungicydach, należy do grupy strobiluryn, a znajduje się w preparatach przeznaczonych do ochrony rzepaku ozimego oraz jarego przed chorobami takimi jak: sucha zgnilizna kapustnych, czerń krzyżowych, zgnilizna twardzikowa czy szara pleśń. Zgodnie z rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) 2023/1436 z dnia 10 lipca 2023 r. środki zawierające dimoksystrobinę. mogły być sprzedawane i dystrybuowane do dnia 31 maja 2024 r.; to samo rozporządzenie wskazuje termin 31 lipca 2024 r. jako ostateczny do stosowania, przechowywania i unieszkodliwienia środków zawierających powyższą substancję.
Zobacz także: Do kiedy można stosować glifosat jesienią na chwasty?
Sąd Pierwszej Instancji zauważa ponadto, że przedłużenie zatwierdzenia substancji czynnej ma charakter tymczasowy i wyjątkowy. Ocena musi być przeprowadzana w świetle konkretnych okoliczności każdego indywidualnego przypadku, a zatem nie może mieć charakteru automatycznego ani systematycznego.
Boskalid z wielokrotnym przedłużeniem zezwolenia
W przypadku odnawiania pozwolenia na dopuszczenie do obrotu, odpowiednie rozporządzenie UE przewiduje możliwość tymczasowego przedłużenia, jeżeli ocena wniosku o odnowienie nie może zostać zakończona przed wygaśnięciem obecnego pozwolenia, a przyczyny takiego stanu rzeczy nie leżą w gestii wnioskodawcy. W praktyce prowadzi to do wielokrotnego przyznawania przez Komisję tymczasowych przedłużeń pozwoleń na różne substancje czynne, niekiedy na dłuższe okresy. Na przykład, fungicyd boskalid otrzymał pierwsze przedłużenie w 2018 roku i był wielokrotnie przyznawany w kolejnych latach. Ostatnio jego pozwolenie przedłużono z 2023 roku do kwietnia 2026 roku. Wiele substancji czynnych przeszło takie „cykle przedłużenia”.
KE zmieni praktyki zatwierdzania substancji?
Organizacje ekologiczne oczekują teraz, że Komisja Europejska zmieni swoje praktyki zatwierdzania. Orzeczenie to kładzie kres taktyce opóźniania stosowanej przez branżę środków ochrony roślin, wyjaśnił Hans Muilerman, Starszy Specjalista ds. Chemikaliów w PAN Europe. Według niego, producenci często przekazują niekompletne dane, aby wydłużyć procedury i utrzymać substancje czynne na rynku.
Pollinis i PAN Europe postrzegają orzeczenia Sądu Pierwszej Instancji jako znaczące zwycięstwo. W odniesieniu do przedłużających się procesów zatwierdzania, Pesticide Action Network również przypisuje odpowiedzialność państwom członkowskim. Według PAN Europe, państwa UE rezygnują z możliwości utrzymania odpowiedniego poziomu zatrudnienia, mimo że mogłyby wprowadzić opłaty aplikacyjne w celu ich sfinansowania.
Konstantin Kockerols/Patrycja Bernat
Fot: Sierszeńska/archiwum
