UE chce, by dopłaty były prostsze i wypłacane szybciej
3 września 2025 r. przedstawiciele państw członkowskich UE uzgodnili wspólne stanowisko w sprawie uproszczenia zasad WPR. Propozycja Komisji Europejskiej z 14 maja 2025 r. – tzw. pakiet „Omnibus III” – przewiduje zmiany w dwóch kluczowych rozporządzeniach: dotyczącym planów strategicznych i tzw. rozporządzeniu horyzontalnym.
Celem jest zniesienie zbędnych wymogów administracyjnych i danie państwom większej swobody.
– Celem jest zwiększenie konkurencyjności rolnictwa europejskiego poprzez ograniczenie biurokracji, wspieranie rolników, w tym nowych i młodych rolników, zachęcanie do innowacji i zwiększanie wydajności – czytamy w komunikacie Rady UE.
Mniej kontroli, mniej biurokracji – więcej spokoju w gospodarstwie?
Czytaj również: "Droga Urszulo, mniej biurokracji w rolnictwie" - apelują niemieccy europosłowie
Rada poparła propozycję ograniczenia liczby kontroli na miejscu i zniesienia corocznego rozliczania wyników, które były krytykowane jako zbędne i kosztowne.
Dodatkowo uproszczone mają być zasady warunkowości, szczególnie w przypadku gospodarstw ekologicznych.
Małe gospodarstwa zyskają na zmianach
Rada UE chce, by mali rolnicy dostali więcej pieniędzy w prostszy sposób. Poparła zwiększenie płatności dla małych gospodarstw oraz uproszczenie zasad ich przyznawania.
Czytaj również: Rolnictwo na krawędzi: 2/3 rolników nie ma środków na utrzymanie gospodarstwa
Dopłaty kryzysowe? Jeszcze nie teraz
Chociaż Komisja zaproponowała nowe rodzaje płatności kryzysowych w ramach planów strategicznych, Rada zdecydowała się odłożyć ten temat do szerszej rewizji WPR. W zamian kraje członkowskie będą mogły wypłacać większe zaliczki w dopłatach bezpośrednich – co ma pomóc w sytuacjach kryzysowych, takich jak susze czy powodzie.
„Zwiększa to możliwość udzielania przez państwa członkowskie pomocy rolnikom dotkniętym np. klęskami żywiołowymi” – zaznaczono w dokumencie Rady.
Czytaj również: Nowe zasady dopłat w UE. Kto w Polsce dostanie mniej pieniędzy?
Gospodarstwa ekologiczne: więcej elastyczności
Państwa członkowskie będą miały większą swobodę w uznawaniu gospodarstw częściowo ekologicznych za spełniające normy GAEC (dobre warunki rolnicze i środowiskowe). To ważny sygnał dla sektora eko, który często skarży się na nieadekwatne wymagania.
Ile wyniosą oszczędności?
Z danych Komisji Europejskiej wynika, że uproszczenia mogą przynieść:
- do 1,6 miliarda euro rocznie oszczędności dla rolników,
- ponad 200 milionów euro dla administracji krajowych.
To pokazuje skalę problemu, jaki do tej pory stanowiły kontrole, raportowanie i zawiłe procedury.
Kiedy wejdą w życie nowe zasady?
Na razie Rada przyjęła stanowisko. Teraz ruch należy do Parlamentu Europejskiego.
– Prezydencja jest gotowa do podjęcia negocjacji z Parlamentem Europejskim, gdy ten ostatni osiągnie własne stanowisko negocjacyjne – podkreśla Rada UE.
Czytaj również: KE likwiduje WPR. Parlament ostro krytykuje komisarza Hansena
Kontekst polityczny: to część większego planu
Pakiet „Omnibus III” wpisuje się w ogłoszoną przez Radę Europejską strategię 2024–2029, która zakłada ograniczenie obciążeń regulacyjnych w całej UE. To odpowiedź na marcowe konkluzje Rady Europejskiej z 2023 r., które wprost wzywały do odciążenia administracyjnego i uproszczeń dla firm i gospodarstw.
Podsumowanie: mniej papierów, więcej pieniędzy?
Nowe przepisy mogą realnie ułatwić życie rolnikom – szczególnie tym najmniejszym. Jeśli Parlament UE poprze stanowisko Rady, zmiany mogą wejść w życie jeszcze w 2025 roku.
Albert Katana
