Uproszczenia dla rolników
Rolnicy mogą liczyć na mniej biurokracji i większą elastyczność w realizacji wymogów Wspólnej Polityki Rolnej. Parlament Europejski przegłosował pakiet uproszczeń, który ma ułatwić życie gospodarstwom i ograniczyć liczbę kontroli. Zmiany obejmują m.in. status gruntów ornych, wsparcie dla małych gospodarstw oraz zasady kontroli w gospodarstwach.
Pakiet uproszczeń WPR został przyjęty zdecydowaną większością głosów i teraz czeka już tylko na formalne zatwierdzenie przez Radę UE.
Jedna kontrola w roku i status gruntów ornych
Jednym z głównych celów nowych przepisów jest ograniczenie biurokracji. Zgodnie z decyzją Parlamentu Europejskiego, rolnik nie będzie musiał przechodzić więcej niż jednej kontroli na miejscu w ciągu roku. Zasada „tylko jedna kontrola rocznie” ma ukrócić sytuacje, w których gospodarstwa były sprawdzane wielokrotnie, często w newralgicznych momentach sezonu.
To odpowiedź na wielokrotne skargi rolników z całej Unii Europejskiej.
Dużą zmianą są także przepisy dotyczące statusu gruntów ornych. Zgodnie z nowymi zasadami, grunty zakwalifikowane jako orne zachowają ten status od 1 stycznia 2026 r., nawet jeśli nie były regularnie orane, uprawiane czy ponownie obsiewane.
Oznacza to, że rolnicy nie będą zmuszani do kosztownego orania tylko po to, by spełnić formalne wymogi WPR. Zmiana ma również wspierać ochronę gleby i bioróżnorodność. Ważne: przepisy te nie będą działały automatycznie. Państwa członkowskie muszą zdecydować, czy i w jakim zakresie je wdrożą.
Zobacz także: Dopłaty bezpośrednie po 2027 roku zagrożone? Rolnicy-emeryci mogą stracić wsparcie
Wyższe wsparcie dla małych gospodarstw
Parlament Europejski zgodził się także na zwiększenie wsparcia dla drobnych rolników. Małe gospodarstwa będą mogły otrzymać:
- do 3000 euro (ok. 13 tys. zł) rocznie w formie płatności ryczałtowej (teraz jest to ok. 4800 zł)
- dodatkową jednorazową pomoc inwestycyjną do 75 tys. euro (310 tys. zł) na rozwój działalności.
To wyraźne podniesienie limitów w porównaniu do wcześniejszych propozycji Komisji Europejskiej.
Rolnictwo ekologiczne i GAEC
Rolnicy posiadający certyfikat ekologiczny będą automatycznie uznawani za spełniających część wymogów środowiskowych GAEC w odniesieniu do ekologicznej części gospodarstwa. Ma to ograniczyć dublowanie kontroli i formalności.
Państwa członkowskie zachowają jednak prawo do doprecyzowania zasad, jeśli uznają, że uproszczenia powodują zbyt duże obciążenia administracyjne.
Zmiany od 2026 roku
Przyjęty pakiet uproszczeń musi jeszcze zostać formalnie zatwierdzony przez Radę UE. Po publikacji w Dzienniku Urzędowym UE nowe przepisy wejdą w życie, a większość zmian ma obowiązywać od 1 stycznia 2026 roku. Pakiet uproszczeń nie dotyczy reformy WPR po 2027 roku, bo ta nadal jest przedmiotem odrębnych prac w Brukseli.
W związku z przyjęciem pakietu uproszczeń przez Parlament Europejski Tygodnik-rolniczy.pl zwrócił się z pytaniami do ministerstwa rolnictwa, czy Polska zamierza skorzystać z możliwości podniesienia płatności dla małych gospodarstw do poziomu 3000 euro rocznie. To rozwiązanie byłoby istotną zmianą, biorąc pod uwagę, że z płatności dla małych gospodarstw korzysta obecnie ponad pół miliona rolników. Odpowiedź opublikujemy.
Kamila Szałaj
Fot: Kolasińska
