Dostrzegając te okoliczności inicjatywa #HodowcyRazem, która skupia największe organizacje związane z produkcją zwierzęcą w kraju, zwróciła się z apelem do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, a konkretnie do wiceminister Małgorzaty Gromadzkiej.
"Zwracamy się z apelem o niezwłoczne opracowanie oraz wdrożenie narodowej strategii rozwoju produkcji zwierzęcej, uwzględniającej aktualne wyzwania sektora, a także konieczność zapewnienia stabilności i bezpieczeństwa żywnościowego kraju" – czytamy w liście.
Minimum 500 metrów od najbliższych zabudowań
W ocenie hodowców, całościowa strategia powinna być oparta na strategiach sektorowych, osobno dla wołowiny, mleka, drobiu oraz wieprzowiny – traktowanych jako podstawowe obszary produkcji zwierzęcej.
"Każdy z tych sektorów posiada swoją specyfikę, wymaga dedykowanych rozwiązań i wsparcia, dlatego niezbędne jest ich wyodrębnienie w głównych założeniach strategii" – informują #HodowcyRazem.
Sygnatariusze listu podkreślają, że kluczowym elementem strategii powinien być zestaw ułatwień służących realizacji inwestycji, zarówno w zakresie modernizacji istniejących obiektów hodowlanych, jak i budowy nowych.
"Proponujemy, by podstawą takich działań były wyznaczone strefy produkcji rolnej, w których obowiązywałaby uproszczona procedura uzyskiwania pozwoleń środowiskowych oraz budowlanych – pod warunkiem lokalizacji inwestycji w określonej odległości od zabudowań mieszkalnych, np. minimum 500 metrów. Takie rozwiązanie pozwoli na sprawniejsze wdrażanie nowych technologii i podniesienie konkurencyjności naszych producentów" – przekonują rolnicy.
Co z roślinami wysokobiałkowymi?
#HodowcyRazem stoją na stanowisku, że strategia musi jasno wskazać na konieczność rozwoju polskiej genetyki zwierząt hodowlanych oraz likwidację barier, które hamują innowacje i wzrost efektywności produkcji, takich jak zakaz stosowania pasz GMO.
"Jednocześnie apelujemy o promocję polskich surowców paszowych, ze szczególnym naciskiem na komponenty wysokobiałkowe. Naturalnym uzupełnieniem takiej strategii powinien być program wsparcia hodowli oraz uprawy roślin wysokobiałkowych, co przełoży się na rozwój krajowego rynku pasz oraz ograniczenie zależności od importu" – zaznaczają #HodowcyRazem.
Nieodzownym elementem strategii powinno być także wsparcie inwestycji w bioasekurację, jak również ułatwienia w budowie biogazowni i biometanowni, powiązanych z modernizacją i budową nowych obiektów hodowlanych. Tego typu działania nie tylko podnoszą bezpieczeństwo produkcji, lecz także wpisują się w politykę ochrony środowiska oraz rozwoju lokalnej energetyki.
"Strategia powinna objąć zakresem wzmocnienie rolników oraz wzmocnienie konkurencyjności polskiej produkcji zwierzęcej w obliczu postępującej dekarbonizacji w łańcuchu dostaw i otoczeniu w tym w bankach i innych instytucjach finansowych. Dyrektywa CSRD która wprowadziła do prawa podatkowego obowiązek sporządzania sprawozdań poza finansowych, audytowanych przez audytorów ministerstwa finansów. Zobowiązania dużych graczy do osiągania zero emisji w 2050 roku, wywierają coraz większą presję w łańcuchu dostaw i przełożą się na presję na rolników mimo że prawo nie obliguje ich do redukcji czy sprawozdawania" – podkreślają organizacje branżowe.
Niezbędne zachowanie konkurencyjności
Produkcja zwierzęca musi być uznana za kluczowy element systemu bezpieczeństwa żywnościowego – a tym samym systemu bezpieczeństwa państwa, obok bezpieczeństwa energetycznego i militarnego.
"Trwałość i rozwój tego sektora stanowią gwarancję stabilnych dostaw żywności dla obywateli w obliczu globalnych i regionalnych kryzysów" – tłumaczą #HodowcyRazem.
Podczas rosnącej presji rynkowej ze strony innych państw – takich jak Ukraina czy kraje Mercosur – oraz wyzwań związanych z zagospodarowaniem nadwyżki zbóż, skuteczna strategia rozwoju produkcji zwierzęcej jest niezbędna do zachowania konkurencyjności polskiego rolnictwa.
"Odpowiednie wykorzystanie krajowych zasobów, inwestycje w innowacje i modernizację obiektów oraz wsparcie dla producentów pozwolą na zrównoważony rozwój branży i jej odporność na zewnętrzne szoki" – podkreśla się w korespondencji do wiceminister Gromadzkiej.
Priorytet w pracach rządu i ministerstwa
Inicjatywa #HodowcyRazem zwróciła się z apelem o szybkie przystąpienie do prac nad kompleksową strategią rozwoju produkcji zwierzęcej, włączenie jej kluczowych elementów do strategii rozwoju kraju, jak również nadanie priorytetu tej kwestii w bieżącej działalności rządu i ministerstwa.
"Pragniemy podkreślić, że istnieje już strategia dla sektora wołowiny, która może stanowić cenny punkt wyjścia dla prac nad całościowym dokumentem. Trwają także prace (w ramach organizacji branżowych) nad przygotowaniem strategii dla drobiu i wieprzowiny. Skoordynowanie tych prac, włączenie się ministerstwa nad ich przygotowaniem ułatwi i przyspieszy opracowanie kompleksowej strategii rozwoju produkcji zwierzęcej" – informują sygnatariusze listu.
Zdaniem hodowców, to szczególnie istotne w kontekście planowanych prac na szczeblu unijnym.
W komunikacie "Vision for Agriculture and Food" z 19 lutego 2025 r. KE zapowiedziała m.in. przegląd oraz propozycję dalszej rewizji prawa UE w zakresie dobrostanu zwierząt gospodarskich ("on-farm animal welfare"), wcześniejsze przygotowanie krajowej strategii ułatwi prezentację i argumentowanie polskiego stanowiska w przypadku podejmowania działań legislacyjnych w tym obszarze przez instytucje UE.
Krzysztof Zacharuk
